mất hết mọi hào hứng rồi. Tôi đã phải chịu đựng đủ mọi nỗi nhọc nhằn trên
thế gian này cốt để khỏi trôi tuột vào cái khốn quẫn của bản thân mình,
khỏi phải khuất phục cái ý muốn đóng hẳn cửa lại cho xong và mỗi ngày
hai chục lần tự hỏi mình: “Làm thế thì được cái quái gì?” Thế mà còn phải
nghe những lời ai oán của hắn, thì thật quá quắt. Cuối cùng, tôi bảo hắn:
-Robinson ơi, cậu thiếu nghị lực đấy!... Cậu lấy vợ đi, có lẽ như thế
cậu sẽ lại thấy ham sống hơn...
Nếu hắn ta lấy vợ thì tôi cũng đỡ bị quấy rầy. Nghe đến đấy, hắn bực
dọc bỏ đi. Hắn chẳng thích nghe những lời khuyên của tôi, nhất là những
lời khuyên như thế. Hắn cũng chẳng thèm trả lời tôi về chuyện lấy vợ. Mà
cũng phải, vì đó là một lời khuyên thật ngô nghê.
Một hôm chủ nhật, tôi không phải phiên trực, hai đứa cùng ra phố.
Đến góc đại lộ Magnanime, chúng tôi ngồi ngoài hè uống với nhau một ly
nhỏ cát-xít và xi-rô chanh. Cả hai không trò chuyện bao nhiêu, vì còn có gì
đáng nói với nhau đâu. Trước hết, ngôn từ còn nghĩa lý gì khi mỗi người đã
bám giữ ý riêng mình? Mắng mỏ nhau, thế là hết. Ngày chủ nhật nên không
có nhiều xe buýt qua lại. Ngồi trên hè mà ngắm nhìn đại lộ sạch bong, tươi
tắn trước mặt mình. Phía sau, tiếng máy hát từ trong quán rượu vọng ra.
- Cậu nghe thấy gì không? Robinson hỏi tôi. Máy hát của nhà hàng
đang chơi nhạc Mỹ đấy; tôi nhận ra ngay những điệu nhạc ấy, cũng là
những bản nhạc chơi ở Detroit tại nhà Molly...
Hai năm sống ở bên ấy, hắn ta không hòa nhập được bao nhiêu vào
sinh hoạt của người Mỹ; tuy vậy hắn cũng bị tác động bởi thứ nhạc của họ,
thứ nhạc có thể giúp họ thoát ra khỏi cái thói quen nặng nề và nỗi nhọc
nhằn kinh khủng là ngày này qua ngày khác cứ phải làm một công việc đơn
điệu chán ngấy, với điệu nhạc ấy họ còn có thể ít nhiều ngo nguẩy lắc lư
với cuộc đời vốn đã chẳng còn có nghĩa. Họ như những con gấu.
Hắn vẫn chưa cạn được ly cát-xít vì mải nghĩ đến tất cả những cái đó.
Gió thoảng tung bay làn bụi nhẹ trên mặt đường. Quanh hàng cây tiêu
huyền, mấy đứa trẻ nhỏ lem luốc, bụng ỏng, cũng bị tiếng nhạc lôi cuốn.
Xét cho cùng thì ai mà cưỡng nổi lời ca điệu nhạc. Ai giữ nổi trái tim mình,
mà không luôn sẵn sàng dâng hiến. Với tất cả mọi điệu nhạc, ta phải nghe
