bão. Thế là phải đốt diêm sinh để trừ rêp. Hình như Robinson nhắc đến tôi
luôn với những lời lẽ tử tế nữa. Chúng tôi đi dàn vào chuyện và những tình
tiết của đám cưới.
Quả thật là đã qua đủ mọi chuyện mà tôi vẫn chưa hỏi tên cô. Tên cô
là Madelon. Sinh trong thời chiến tranh. Dự định cưới xin của họ dù sao
cũng rất thuận tiện cho tôi. Chắc hẳn là cô đã phải biết, lấy Robinson rồi thì
làm ăn ra sao... Cứ cho là bệnh tật hắn sẽ khá hơn, nhưng hắn vẫn sẽ là một
kẻ tàn phế... Cô vẫn tin rằng hắn còn có đôi mắt của người mù, tức là bằng
đôi tay rờ mó... Nhưng gân cốt và tinh thần của hắn đã bệnh hoạn như vậy
và cái còn lại nữa! Tôi đã suýt buột miệng nói ra điều đó với cô để cô canh
chừng. Tôi không còn biết làm sao định hướng hay làm thế nào ra khỏi
những chuyện cưới xin.
Để thay đổi chủ đề, tôi tỏ rất quan tâm đến những gi có trong hầm, là
người từ rất xa đến chỉ cốt được thăm căn hầm, giờ là lúc tôi phải để tâm
vào đây.
Với chiếc đèn nhỏ của cô, Madelon cùng tôi, soi từng cái xác ướp.
Nhìn những cái này chắc hẳn các du khách phải suy nghĩ đây! Những xác
ướp đó gắn lên tường như những người bị xử bắn... Hơn nữa lại hoàn toàn
là da với xương, với quần áo nữa... Mỗi thứ một ít đều có cả... Nhưng đã
trong tình trạng cáu bẩn và thủng lỗ chỗ... Thời gian đã bám theo những bộ
da của họ từ nhiều thế kỷ mà vẫn chưa buông tha... Thời gian xé nát từng
mảng trên khuôn mặt họ... Nó khoét rộng thêm các lỗ hổng và vẫn còn
trông thấy những sợi biểu bì mà thần chết đã bỏ sót sau những lớp sụn.
Bụng họ rỗng không, làm cho họ bây giờ như mang hình bóng một cái nôi
nhỏ nơi rốn.
Madelon giải thích cho tôi rằng những người chết ấy đã phải chôn hơn
năm trăm năm trong nghĩa địa toàn vôi sống mới được thế này. Có lẽ không
còn gọi được đó là những xác chết. Đối với họ, thời gian dành cho xác chết
đã chấm dứt từ lâu. Họ đã rất từ từ đi đến bờ cõi của cát bụi.
Trong hầm này có lớn bé hai mươi sáu cái tất cả, không đòi hỏi gì hơn
là được vào cõi Vĩnh hằng. Nhưng người ta chưa chịu để họ đi. Những bộ
xương phụ nữ được đội mũ bon-nê, có một người gù, một người khổng lồ
