May thay là ở Toulouse, bà con dân phố vẫn coi Robinson là một
thằng mù. Bởi vậy, người ta đều cho đây là một tai nạn, bi thảm thật nhưng
cũng dễ hiểu khi xét đến hoàn cảnh và tuổi tác bà cụ, rồi thì việc xẩy ra lúc
cuối ngày, mệt mỏi... Lúc này tôi không muốn tìm hiểu thêm gì nữa. Đã
nghe quá nhiều chuyện tâm tình thầm kín rồi.
Tuy nhiên, muốn ông linh mục chuyển sang nói chuyện khác thật khó.
Ông ta rất băn khoăn về vụ này nên cứ trở đi trở lại, hy vọng rằng tôi cũng
bập vào, cũng dính líu vào như người ta nói... Đã giữa trưa!... Không thể
nói mãi, ông đành thôi và chỉ nói về Robinson, sức khỏe của hắn, hai con
mắt hắn... Mắt hắn đã khá hơn... Nhưng tinh thần thì vẫn rất kém. Đúng
vậy, tinh thần hắn ta không ổn! Mặc dù luôn luôn có hai người đàn bà ân
cần săn sóc, yêu thương. Hắn không ngừng phàn nàn, ta thán về số phận và
cuộc đời.
Tôi không lạ gì những chuyện ông linh mục kể lại. Tôi biết Robinson.
Tâm trạng buồn nản, khinh bạc của hắn. Nhưng tôi còn cảnh giác hơn với ý
định của ông linh mục này... Tôi nín thinh, để mặc ông nói.
- Bác sĩ ơi, bạn ông, tuy đời sống vật chất bây giờ có khá hơn, dễ dàng
hơn, hơn nữa lại sắp có một cuộc hôn nhân tốt đẹp, nhưng ông ta vẫn làm
chúng tôi thất vọng, thú thật là tôi lo lắng... Xem ra ông ta lại quay lại cái
xu hướng thích lông bông, lầm lạc như bác sĩ đã biết trước đây... Ông nghĩ
sao, bác sĩ thân mến?
Tóm lại, nếu tôi hiểu đúng, thì Robinson đang nhăm nhe bỏ rơi tất cả,
và trước hết là cô vợ chưa cưới và bà mẹ cô phật ý và buồn lòng vô tả. Cha
xứ Protiste tìm tôi cốt nói về chuyện ấy. Quả là kỳ quặc. Tôi nhất quyết im
lặng, không can thiệp vào chuyện riêng của gia đình ấy... Câu chuyện
không kết quả, tôi chia tay ông cha xứ ở bến xe điện, khá là lạnh nhạt. Trở
về nhà thương, tôi cảm thấy trong lòng không yên.
Sau cuộc viếng thăm ấy không lâu, chúng tôi nhận được những tin tức
đầu tiên của Baryton từ bên Anh. Vài tấm bưu ảnh. Lão chúc tất cả chúng
tôi “khỏe mạnh và may mắn”. Lão còn viết thêm vài dòng nhì nhằng đây
đó, nhờ thế mà biết được lão đã sang cả Na Uy, rồi vài tuần sau lại một bức
