HÀNH TRÌNH TRÍ THỨC CỦA KARL MARX - Trang 50

Chính lời nói nhiệt thành của những người như Weitling lại càng nguy
hiểm, vì nó đã kích động thợ thuyền đi vào những hoạt động tranh đấu
thiếu suy xét, thiếu lãnh đạo, thiếu kế hoạch và do đó, chắc chắn thất bại, vì
không phải chỉ tình cảm lòng hăng say cách mạng là đủ đẩy cách mạng tới
thành công. Mác thành lập một “hệ thống thư tín tại Bruxelles” để bắt liên
lạc với các tổ chức thợ thuyền, ở Anh, Đức, nhằm trình bày một đường lối
tranh đấu căn cứ trên một lý thuyết khoa học chống lại ảnh hưởng nguy
hiểm của Weitling. Một cuộc va chạm nảy lửa xảy ra giữa Mác và Weitling
khi Weitling đển Bruxelles và dự một buổi họp của những người cộng sản
Bỉ.
Không nhịn nổi để cho Weitling nói hết lời, Mác cắt ngang, nóng giận phản
kháng Weitling và tuyên bố: “Người ta đánh lừa dân chúng nếu làm cho
dân chúng vùng dậy mà không đặt hoạt động cách mạng trên những căn
bản vững chãi. Sự thức tỉnh những hy vọng hão huyền không đem lại giải
thoát mà chỉ đem lại tuyệt vọng cho những người đau khổ. Nói tới thợ, nhất
là thợ Đức, mà không có những ý tưởng khoa học và lý thuyết cụ thể, tức là
biến tuyên truyền thành một trò chơi rỗng tuyếch, vô nghĩa giữa một người
lãnh đạo nhiệt thành với những con lừa há hốc mồm nghe mà không hiểu gì
cả” (thuật theo Annenkov, người Nga có mặt trong buổi họp). Rồi Mác nói
đến việc không thể thực hiện tức khắc Cộng sản vì trước tiên phải qua giai
đoạn trưởng giả đã, không thể vội vã hấp tấp và phải tranh đấu sáng suốt,
không mù quáng, quá khích v.v…
Weitling cãi lại cứ ngồi phân tích trừu tượng, suy nghĩ cao xa thì chẳng đi
đến đâu, và chẳng làm được gì. Mác tức giận, đập xuống bàn mạnh đến nỗi
cây đèn suýt đổ, chồm lên và quát: “Cho đến bây giờ, sự ngu dốt chẳng
giúp gì được cho ai hết”.
Mác tuyệt giao với Weitling và về sau còn phải cương quyết chống lại, khai
trừ tuyệt giao với nhiều đồng chí, bạn hữu cũ khi thấy họ trở thành nguy hại
cho phong trào chung.
Lúc đó ở Paris đã có “Hội những người công chính” (Ligue de justes)
nhưng Mác chưa gia nhập vì không muốn tham dự những hoạt động âm
mưu hội kín của tổ chức. Nhưng dù sao tổ chức cũng là tổ chức của thợ,