XXXV
Entơni lái xe đưa Ren lên núi, nơi đây mùa đông vẫn chưa bứt hết những
chiếc lá nâu đỏ của cây dẻ, cây sồi. Không phải mọi cành dương đều trơ trụi
và trong các vườn nhỏ, nơi họ vừa qua, những chiếc lá lớn vẫn còn run rẩy,
rền rĩ trong gió chiều hiu hắt.
Trong ánh sáng đang mờ dần, anh lại được nhìn Ren. Tóc nàng xoã xuống
vai giống như anh hồi tưởng. Đôi mắt nàng mở to, long lanh, hơi xếch lên,
vẫn cái kiểu phương Đông quyến rũ của ngày xưa, nhưng không biết vì sao
trông lại thương mến hơn, dịu dàng hơn, chín chắn hơn những ngày anh
mới quen biết. Giọng nàng vẫn từ tốn, song không đắn đo, thận trọng như
xưa.
Nàng kể cho anh nghe sự bất hạnh đã giáng xuống gia đình nàng. Nạn hạn
hán đã tiêu diệt mọi thứ, bệnh lở mồm long móng sát hại đàn gia súc; và
cuối cùng, chủ nợ cầm đồ đã tịch thu tài sản để thế nợ. Cha nàng chết trong
cảnh khốn khổ; sau đó, gia đình li tán. Mẹ nàng, hiện giờ già nua và đau
ốm, sống với vợ chồng Thiô ở Pritôria; còn Piê, sau khi giải ngũ làm việc ở
bưu điện Blumphơntên.
Đỗ xong kì thi vào đại học, nàng tới Giôhannexbơc
kí, và tìm được việc làm ở một trong các văn phòng mỏ vàng. Trong chiến
tranh, nàng ở Ban phụ nữ trợ giúp không quân, cuối cùng lên tới cấp trung
uý; và giải ngũ, lại trở về với công việc trước chiến tranh.
- Rồi em lấy chồng, - Ren nói.
Xe bon qua cảnh lặng lẽ của rừng thông sừng sững, thẳng đứng đang tối
dần, và qua những lùm cây trắng bạc đang gật đầu với đêm buông. Nghe
điều nàng thổ lộ, Entơni cảm thấy các cơ bắp nhỏ bé ở cổ mình bắt đầu giật
giật. Nàng không còn là cô gái ở trang trại anh đã từng yêu, mà đã là vợ của
một người đàn ông khác. Tâm trí anh bỗng nhớ tới bức thư cuối cùng gửi
