vỡ nợ ở nhóm người vay mới dù thấp nhưng vẫn cao hơn 8% so với nhóm
vay theo mô hình từ trước đến nay.
Tóm lại dù nhìn nhận từ góc độ nào đi nữa thì mục tiêu “tỉ lệ vỡ nợ bằng 0”
điển hình của hầu hết các tổ chức vi tín dụng đã làm khó không ít khách
hàng tiềm năng. Cụ thể là bản chất của tín dụng vi mô xung đột rõ rệt với
tinh thần dám nghĩ dám làm trong kinh doanh, vốn gắn liền với sự mạo hiểm
và phương châm “thất bại là mẹ thành công”. Ví dụ từ bao lâu nay trong mô
hình kinh doanh kiểu Mỹ, phá sản tương đối dễ dàng (hay ít ra khi trước là
vậy) và không phải là chuyện đáng xấu hổ (trái ngược với mô hình kiểu
Châu Âu) vì nó bắt nguồn từ sức sống mạnh mẽ của văn hóa doanh nhân tại
quốc gia này. Trái lại, các quy tắc của tổ chức tài chính vi mô đặt ra không
chấp nhận dung thứ cho bất kỳ thất bại nào.
Khăng khăng giữ tỉ lệ vỡ nợ bằng 0 như các MFI thì có hợp lý không? Nếu
họ xây dựng nguyên tắc hoạt động theo hướng chấp nhận một tỉ lệ vỡ nợ
nhất định thì có hiệu quả hơn về mặt xã hội lẫn mặt thương mại không?
Phần lớn những người đứng đầu cộng đồng vi tín dụng đều nhất mực cho
rằng không thể cởi mở hơn, và lơi lỏng trước nguy cơ này có thể đưa đến
hậu họa khôn lường. Có thể suy nghĩ của họ hoàn toàn chính xác. Suy cho
cùng, những tổ chức vẫn đang hoạt động trong môi trường mà chẳng thể
trông cậy vào đâu nếu khách hàng không chịu trả nợ. Nghĩa là cũng giống
như hệ thống ngân hàng, các MFI phải nhờ vào hệ thống tòa án già cỗi chậm
chạp. Xét theo nhiều phương diện, tín dụng vi mô thành công là vì đã biến
hành vi trả nợ thành một thỏa thuận xã hội ngầm hiểu giữa những người vay.
Theo đó, cộng đồng đảm bảo khoản vay được hoàn trả và tổ chức cứ tiếp tục
cho vay. Một khi đã từng bước tạo dựng được lòng tin, nhiều tổ chức dần
dần không còn giữ điều kiện chia sẻ trách nhiệm nữa. Và thực sự là theo kết
quả của một nghiên cứu, khách hàng chia sẻ trách nhiệm chính thức trên
giấy tờ hay không chẳng ảnh hưởng đến việc trả nợ, miễn là họ vẫn tiếp tục
gặp gỡ thường xuyên (theo một nghiên cứu khác, nếu người đi vay gặp nhau
hàng tháng thay vì hàng tuần, sự gắn kết trong nội bộ nhóm vay sẽ không
còn bền chặt và cuối cùng tỉ lệ vỡ nợ sẽ tăng cao).
