Con người luôn mưu cầu cuộc sống thoải mái, và nhu cầu cơ bản này có thể
lý giải cho khuynh hướng chi dùng thực phẩm giảm dần ở Ấn Độ. Ngày nay,
tín hiệu tivi phủ sóng đến tận vùng sâu vùng xa, và có nhiều thứ để mua
ngay cả tại những ngôi làng hẻo lánh. Điện thoại di động gần như hoạt động
ở khắp mọi nơi, cước phí cực kỳ rẻ so với tiêu chuẩn quốc tế. Điều này lý
giải vì sao những quốc gia có kinh tế trong nước phát triển mạnh với nhiều
mặt hàng tiêu dùng rẻ và sẵn có như Ấn Độ và Mê xi cô, thường có mức chi
tiêu thực phẩm thấp nhất. Mỗi ngôi làng ở Ấn Độ có ít nhất một cửa hàng
nhỏ bán dầu gội gói lẻ, thuốc lá điếu, lược chải tóc rẻ tiền, bút viết, đồ chơi,
bánh kẹo, trong khi ở quốc gia như Papua New Guinea, nơi có tỉ lệ thực
phẩm trong tổng ngân sách hộ gia đình chiếm hơn 70% (so với 50% ở Ấn
Độ), thì những thứ sẵn bán cho người nghèo lại không phong phú bằng.
Orwell đã phản ánh sinh động hiện tượng này trong cuốn The Road to Wigan
Pier khi mô tả những gia đình nghèo khổ xoay xở ra sao để thoát khỏi tình
trạng bế tắc chán chường.
Thay vì oán trách số phận, họ hạ thấp tiêu chuẩn của mình để dễ chấp nhận
mọi thứ hơn. Nhưng không phải lúc nào họ cũng chọn cách cắt giảm xa xỉ
phẩm để đầu tư vào nhu yếu phẩm, mà thường theo chiều ngược lại, chiều
hướng thuận tự nhiên hơn. Và thực tế là mức tiêu dùng xa xỉ phẩm rẻ tiền
ngày càng tăng sau một thập kỷ bế tắc chán chường trong nghèo đói.
Kiểu “nuông chiều bản thân” này không phải là do bốc đồng. Đây đều là
những quyết định được suy nghĩ cẩn thận, xuất phát từ nhu cầu bức thiết,
hoặc do dồn nén bên trong, hoặc do tác động từ bên ngoài. Oucha Mbarbk
không mua nợ tivi mà dành dụm tích cóp trong nhiều tháng trời, giống như
một bà mẹ Ấn Độ sắm sửa từng món đồ trang sức nho nhỏ đến xô thép
không gỉ để chuẩn bị trước cả chục năm hay hơn cho đám cưới tương lai của
đứa con gái mới 8 tuổi.
Trong mắt chúng ta, thế giới của người nghèo chẳng khác gì một vùng đất
đầy những cơ hội bị đánh mất. Chúng ta cứ tự hỏi tại sao họ không ngừng
mua những món đồ kia để đầu tư vào những gì thực sự khiến cuộc sống tốt
