trải nghiệm”. Đại đa số những người được phỏng vấn bị đau ốm đã phải chịu
đựng một cơn bệnh bất ngờ, như nhồi máu cơ tim hoặc xuất huyết. Bác sĩ
Ring đã tìm thấy những chi tiết tiếp nối nhau cơ bản ở những người phản
ứng tích cực: bình thản và cảm giác dễ chịu; tách khỏi cơ thể; đi vào bóng
tối; nhìn thấy ánh sáng; đi vào ánh sáng. Những đặc điểm khác, ít phổ biến
hơn bao gồm một cuộc nhìn lại về cuộc đời của người đó, một cuộc gặp gỡ
với một “hình dáng”, gặp lại những người thân yêu đã qua đời, và đưa ra
quyết định quay trở lại. Một vài bệnh nhân của bác sĩ Ring đã đi xa tới mức
bị coi là chết lâm sàng, nhưng đa số chưa tới điểm đó, chỉ đơn thuần là nguy
hiểm tới tính mạng.
Tôi cũng chẳng có nhiều cơ sở để giải thích hội chứng gọi là Lazarus này
hơn so với đa số những người khác đã từng nghiền ngẫm về nó, nhưng tôi
xin được bày tỏ nhiều kính trọng hơn một chút đối với những thực tế đã
được quan sát so với những hiện tượng có vẻ mơ mộng hơn, đặc biệt là
những người đã đi xa tới mức gọi đối tượng của những nghiên cứu thông
thái rởm của họ là Trải nghiệm Sau cái Chết. Để làm điều đó, tôi thấy sẽ rất
hữu ích khi quan sát những hậu quả sinh học có thể xảy ra của những hiện
tượng này – chức năng của nó có thể là gì, và nó có ích lợi ra sao trong việc
bảo tồn các cá thể và các loài?
Tôi tin rằng kinh nghiệm cận tử là kết quả của vài triệu năm tiến hóa sinh
học, và nó có chức năng bảo vệ sự sống cho các loài. Rất có thể, về bản chất
nó tương tự với tiến trình được mô tả trong những phần trên đây. Thực tế
của việc dường như trong một số ít các trường hợp, nó xuất hiện ngay cả khi
“cái chết” đã kéo dài hay tương đối hết căng thẳng cũng không thay đổi kỳ
vọng của tôi vào việc một ngày nào đó, người ta sẽ chứng tỏ được rằng nó
chịu sự chi phối, nếu không bởi riêng các endorphin, thì cũng bởi vài cơ cấu
sinh hóa tương tự khác. Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu một số các yếu tố khác
đã từng được cho là các nguyên nhân khả thi của hiện tượng này thể hiện
rằng chúng có giữ một vai trò, như cơ chế bảo vệ tâm lý gọi là giải thể nhân
cách, tác động ảo giác của nỗi kinh hoàng, những cơn co giật bắt nguồn từ
các thùy thái dương của não bộ, và sự oxy hóa trong não không đủ. Đến lượt
mình, việc giải phóng các chất sinh hóa thực tế có thể là hậu quả hoặc tác
