thuốc Demerol giảm đau.” Và rồi trong cơn giận dữ ứa nước mắt, chị nói,
“Bác sĩ ơi, chẳng có gì là phẩm giá trong cái chết của mẹ tôi cả!”
Bệnh nhân của tôi rất cần một lời trấn an rằng không có gì bất thường
trong cách mà mẹ cô mất, rằng cô không làm điều gì sai để ngăn mẹ mình
trải nghiệm một cái chết với phẩm giá “thiêng liêng” mà cô đã tiên liệu. Mọi
nỗ lực và kỳ vọng của cô đều vô nghĩa, và giờ đây người phụ nữ vô cùng
thông minh này đang tuyệt vọng. Tôi cố gắng giúp cô hiểu rằng niềm tin vào
khả năng chết trong phẩm giá là nỗ lực của chúng ta, và của xã hội, nhằm
đối phó với chuỗi các sự kiện mang tính phá hủy mà về bản chất có liên
quan tới quá trình phân rã nhân tính của người đang hấp hối. Tôi thường
không thấy phẩm giá trong quá trình chết của chúng ta.
Việc kiếm tìm phẩm giá đích thực thất bại khi thân thể chúng ta suy yếu.
Hiếm khi – rất hiếm khi – những kiểu chết độc nhất vô nhị được ban cho
một người nào đó có tính cách độc nhất vô nhị, và may mắn lắm điều đó
mới xảy ra, nhưng sự hội tụ của vận may này không phải phổ biến, và trong
bất cứ trường hợp nào, không phải ai cũng có thể kỳ vọng có được nó ngoại
trừ một số rất ít người.
Tôi viết cuốn sách này nhằm vén bức màn bí ẩn của quá trình chết. Mục
đích của tôi không phải là miêu tả cảnh tượng kinh hoàng của quá trình giảm
sút sức khỏe đầy đau đớn và ghê rợn, mà là trình bày nó ở góc độ thực tế
sinh học và lâm sàng, đúng như những gì những người đã chứng kiến và trải
qua nó nhìn thấy và cảm nhận được. Chỉ bằng cách thảo luận thẳng thắn chi
tiết về cái chết, chúng ta mới có thể đối phó tốt nhất với những vấn đề vẫn
làm cho chúng ta sợ hãi nhất. Chỉ khi biết rõ sự thật về cái chết và chuẩn bị
tâm lý cho nó, chúng ta mới giúp bản thân thoát khỏi nỗi sợ về xứ sở vô
hình của cái chết – nỗi sợ thường dẫn ta đến chỗ tự dối mình và vỡ mộng.
Có vô vàn tác phẩm văn học viết về cái chết và sự hấp hối. Hầu như tất cả
đều nhằm mục đích giúp mọi người đối phó với tổn thương về mặt cảm xúc
liên quan tới diễn tiến và hậu quả của nó; nhưng các chi tiết về suy thoái vật
chất cơ bản vẫn chưa được nhấn mạnh. Chỉ trong những tập san chuyên