17
Duy chỉ còn một điều là ở phía Tây, Đồng Minh đột nhiên dừng lại ngay
cửa ngõ đi vào Đức Quốc, cuộc dừng quân nầy sẽ kéo dài bao lâu? Chúng
tôi hết sức nôn nóng, vì tất cả đều mong muốn được giải thoát càng sớm
càng hay. Nhất là mùa hè đã chấm dứt và những cơn mưa đầu mùa đã bắt
đầu.
Và trong khi chúng tôi rình rập trong âu lo mỗi tin tức, một tai vạ lại
giáng lên đầu chúng tôi vào cuối tháng 9, lúc chúng tôi nghe được một diễn
văn của Churchill, (thủ tướng Anh quốc) trong đó ông ta tiên đoán cuộc
chiến tranh có thể chấm dứt vào đầu năm 1945. Báo chí Đức có thể nói láo
và bịa tin giả. Một tù nhân Bỉ, thợ mộc, trong công tác sửa chữa văn phòng
một sĩ quan, đã bắt gặp y đang nghe chương trình của đài Luân-đôn bằng
Đức ngữ. Cũng biết tiếng Đức, anh ta đã nghe một bài bình luận về bài diễn
văn nầy. Đó cũng có thể là một sai lầm nữa. Nhưng André lại nói với tôi
chính tai anh có nghe chương trình ấy khi ông chủ của anh vắng mặt, vậy
thì không còn có thể nghi ngờ gì nữa. Đoạn diễn văn làm chúng tôi xúc
động có nội dung như sau “Chúng ta hy vọng chiến thắng cuối năm nay,
nhưng chiến tranh chỉ có thể chấm dứt trong những tháng đầu năm 1945”.
Một vài người chỉ suy xét về câu đầu tiên thôi, nhưng chúng tôi lại sợ vì
phần thứ hai của câu tuyên bố đó, vì thế trong khi chúng tôi giữ im lặng, vài
người đã mang tin ra tiết lộ cho bạn bè. Vả lại, phía những tù Tiệp khuc
cũng đã biết tin và trong vài ngày cả trại đều biết rằng không những chỉ
phải chuẩn bị cho mùa Thu mới bắt đầu mà còn cho cả suốt mùa Đông dằng
dặc nữa. Tất nhiên nhóm bi quan đã xem tin nầy là quan trọng và một sự
hỗn loạn đã manh nha. Tờ báo cũng trích báo chí Mỹ, tiên liệu một ngày
chiến tranh chấm dứt xa hơn nữa trong năm tới. Và để xác nhận các tin ấy,
luôn luôn là sự im lặng tại hai mặt trận.
Và như là định mệnh nhắn báo cho chúng tôi biết rằng mình là các tử tội
chịu án treo, vố nầy đến vố khác, nhiều biến cố như là dấu hiệu báo trước,
