Tuy nhiên chúng tôi vẫn còn ít nhiều lúng túng và mỗi người trước hết
đều nghĩ đến việc trở về nhà mình.
Tôi đã nghe tất cả câu chuyện ấy, mặt khác, lại vừa được biết tin Rachel
đã bị đầy đến Auschwitz và đã bỏ mình trong cơn biến động. Qua bờ tường
dày của căn phòng khách, mắt tôi không thể nào rời bỏ được dòng người
càng ngày càng đông cuồn cuộn luân chuyển trên đường phố như một dòng
nham thạch nóng chảy.
Trên tất cả những bộ mặt phản chiếu một lòng ham muốn dữ dội được
sống, dường như tôi nhận thấy những tù nhân diễn hành tiến đến một quảng
trường vĩ đại để được điểm danh. Trong số đó có Boucher, Roger nghệ sĩ
điêu khắc, Barberon và những người khác, tất cả những người khác, tất cả
mọi lứa tuổi, mọi tôn giáo, mọi quốc tịch, tất cả... tất cả mọi người, nam
cũng như nữ đã chiến đấu để có ngày lễ hôm nay nhưng đã không có mặt
trong ngày lễ ấy.
HẾT
[1]
Tên một bộ lạc ở Maroc và biệt danh dùng để gọi bọn Đức.
[2]
Ý Đại Lợi
[3]
Ám chỉ Lêẻon Blum lãnh tụ Đảng Xã hội Pháp SFIO và Daladier, chính trị gia cấp tiến, ông ta đã kí hòa ước Munich.
[4]
Mussidan nằm trong vùng Dordogne miền Tây Nam nước Pháp.
[5]
Moise hay Mosché, vị đệ nhất vĩ nhân của lịch sử. Do-Thái, đã lãnh đạo dân tộc Hebreux đi từ Ai-Cập qua Palestine,
trong 40 năm.
[6]
Weimar = Khu vực kỹ nghệ ở miền đông nước Đức.
[7]
Đồng phục của tù nhân.
[8]
Đọc! “Hitler và tên ác quỷ SS Himler” - Sông Kiên xuất bản.
[9]
Cực Bắc Mỹ châu.
[10]
Quốc ca pháp.
