thấy phấn khởi vào tháng 9 khi nghe tin về hội nghị của các dân tộc phương
Đông được tổ chức sau đó ít lâu tại Baku, khi Platovich - một đại diện của
Quốc tế Cộng sản - kêu gọi đấu tranh mạnh mẽ để giải phóng cho các dân
tộc bị áp bức ở châu Á.
Đảng Xã hội Pháp dự kiến tổ chức Hội nghị Toàn quốc tại Tours cuối
tháng 12 để quyết định khả năng gia nhập Quốc tế Cộng sản mới của
Lenin. Trong những tháng trước khi diễn ra hội nghị, Nguyễn Ái Quốc đã
dự tất cả các phiên họp cấp quận và nghe tất cả các lập luận từ cả hai phía.
Một đảng có ba phe, với những người theo trường phái ôn hoà và cấp tiến ở
hai thái cực và một nhóm của Jean Longuet ở giữa. Nguyễn Ái Quốc hầu
như không đóng góp ý kiến gì vào các cuộc tranh luận. Khi tham gia tranh
luận thì ông bao giờ cũng phàn nàn về việc thiếu quan tâm tới các vấn đề
thuộc địa. Theo lời tự thuật của ông thì có lúc ông đã kêu gọi thống nhất
mục đích chung:
“Các bạn tân mến! Các bạn đều là những người xã hội rất tốt. Tất cả các
bạn đều muốn giải phóng cho giai cấp công nhân. Cho dù đó là Quốc tế II,
Quốc tế Hai rưỡi hay Quốc tế III thì tất cả cũng đều nhằm đạt mục tiêu đó.
Các Quốc tế này không phải là cách mạng cả sao? Phải chăng không phải
tất cả họ đều đấu tranh cho xã hội? Dù bạn gia nhập Quốc tế này hay Quốc
tế nọ, các bạn vẫn phải đoàn kết. Vậy thì tại sao lại phải tranh luận nhiều
thế? Trong khi chúng ta đang mất thời gian để tranh luận, thì đồng bào của
chúng tôi ở Việt Nam đang đau khổ và chết chóc”.
Khi chọn đại biểu tham gia hội nghị, ông tìm cách để được mời với tư
cách là đại diện cho một nhóm nhỏ các đảng viên của Đông Dương.
“Đại hội khai mạc ngày 25-12-1920 tại một trường đua ngựa gần Nhà
thờ St. Julian, nam bờ sông Loire. Hội trường ở tầng hầm chăng đèn kết
hoa cùng với bức chân dung nhà hoạt động xã hội kỳ cựu Jean Kaures và
những băng rôn, biểu ngữ kêu gọi toàn thể giới cần lao trên thế giới đoàn
kết lại. Đối diện với bục diễn đàn được trải khăn trắng, ngay phía trước là
hàng ghế bằng những tấm ván xẻ xếp ngang. Hai trăm tám mươi nhăm đại
biểu và những khách mời thay mặt cho 178 nghìn đảng viên toàn quốc,
