tiễn hơn là một nhà lý luận cách mạng. Sự phân biệt này dường như không
làm ông bận tâm. Một người khi phỏng vấn ông đã hỏi tại sao ông chưa bao
giờ viết luận thuyết về ý thức hệ, ông đã khôi hài trả lời, ý thức hệ là điều
ông dành cho Mao Trạch Đông. Trong những năm cuối đời, các công trình
nghiêm túc về học thuyết chủ nghĩa hay về chiến lược được xuất bản ở Việt
Nam thường được các cộng sự của ông là Võ Nguyên Giáp, Trường Chinh
hay Lê Duẩn thực hiện.
Do chủ đề này còn gây tranh cãi cũng như sự hạn chế về những nguồn
thông tin đáng tin cậy, chẳng có gì đáng ngạc nhiên vì vẫn chưa có một
cuốn tiểu sử nghiêm chỉnh nào về Hồ Chí Minh được xuất bản bằng tiếng
Anh trong hai mươi năm qua. Vào lúc cuộc chiến tranh ở Việt Nam lên đến
đỉnh điểm, một số nghiêm cứu về tiểu sử Hồ Chí Minh đã được xuất bản,
tuy nhiên phần lớn trong số này chỉ nhằm vào thị hiếu chứ không tận dụng
triệt để các nguồn tài liệu sẵn có. Ở miền Bắc Việt Nam, một số cuốn tiểu
sử chính thức hoặc bán chính thức đã được xuất bản nhưng tất cả đều bị
mất giá trị bởi vì các nỗ lực thần thoại hoá ông như một vị thánh hơn là một
nhân vật chính trị, mang tính biếm hoạ hơn là thực tế.
Ngày nay, khi những cảm xúc mạnh về chiến tranh ở Việt Nam đã bắt
đầu lắng xuống và đã có thêm các nguồn tư liệu bổ xung ở nhiều nơi trên
thế giới, chúng ta có đủ lý do lạc quan, có thể hiểu rõ hơn về cuộc đời Hồ
Chí Minh. (Những nguồn tư liệu này được đề cập ngắn gọn trong phần chú
giải về các nguồn tư liệu về cuốn sách). Cho dù không thể làm sáng tỏ toàn
bộ những bí mật cuộc đời ông, những người viết tiểu sử chuyên cần giờ đây
đã có thể tập hợp được một số giả thuyết để trả lời một số câu hỏi thường
xuyên được nêu ra về cuộc đời và nhân cách của ông. Tôi đã cố gắng trả lời
những câu hỏi này trong cuốn sách cũng như trong phần chú giải cuốn sách
về những vấn đề mang tính học thuật.
Phần lớn những năm đầu cuộc đời ông - giai đoạn trước khi ông đến
Paris vào cuối Thế chiến I - chỉ có nguồn từ các bút tích của ông như đã nói
trên và các tài liệu lịch sử ở Việt Nam. Tuy nhiên, ở Việt Nam, sách báo
được nhà nước ủng hộ đã mô tả ông như một huyền thoại, một thiên tài của
