Trong lúc chờ đợi, ông kết luận, “bằng mọi cách, hãy viết cho chúng tôi về
công việc của đồng chí kể cả thành tích và khuyết điểm v.v…”…
Trong lúc chờ trả lời đề nghị của ông được chuyển đi Thượng Hải,
Nguyễn Ái Quốc ở lại Hong Kong. Ông từng sống nhiều tháng trong một
căn hộ ở Cửu Long, dính vào mối tình lãng mạn với Nguyễn Thị Minh
Khai, uỷ viên dự khuyết tại hội nghị toàn thể tháng 10-1930. Cũng như bản
thân Nguyễn Ái Quốc, “Duy” (bí danh của Nguyễn Thị Minh Khai) là cầu
nối giữa quá khứ và hiện tại. Sinh năm 1910 trong một gia đình danh tiếng
ở Hà Đông, gần Hà Nội, Minh Khai là cháu gái một quan chức ở Bắc
Giang, người đã có học vị phó bảng. Cha của cô, Nguyễn Văn Bình, từng
học tiếng Pháp nhưng sau khi trượt cuộc thi tuyển công chức, quyết định
làm viên chức hoả xa ở Vinh sau năm 1907. Sau khi học trường nữ sinh
tiểu học ở Vinh, Minh Khai chuyển sang trường trung học khi mười bốn
tuổi. Tại đây, cô được Trần Phú truyền bá tư tưởng cách mạng, Trần Phú
thuyết phục cô gia nhập Đảng Tân Việt. Đẹp và thông minh, cô tới Hong
Kong, đã lọt vào mắt Quốc.
Người ta vẫn không biết rõ mối quan hệ lãng mạn của Minh Khai với
Nguyễn Ái Quốc ra sao, họ đã làm đám cưới hay chưa cho đến nay vẫn
không rõ. Mối quan hệ trước đây của Quốc với Tuyết Minh, người vợ
Trung Hoa của ông ở Quảng Đông, có lẽ đã chấm dứt sau khi ông rời Trung
Quốc tháng 4-1927, mặc dù có một số tin đồn, Tuyết Minh tình cờ gặp ông
sau khi ông cư trú ở Hong Kong đầu năm 1930. Nếu vậy, mối tình này
không được hàn gắn. Lâm Đức Thụ, đồng sự một thời của Nguyễn Ái Quốc
trong Hội, kể với mật thám, Tuyết Minh chê Quốc quá già so với cô và đã
đồng ý lấy ông chỉ vì túng thiếu. Cảm nghĩ của Quốc trong vấn đề này
không rõ ràng, nhưng khoảng một năm sau khi rời Quảng Châu, ông viết
cho Tuyết Minh một bức thư ngắn, thư này Thụ đưa cho mật thám Pháp:
“Dù chúng ta xa nhau gần một năm, tình cảm của chúng ta vẫn còn, dù
không nói lên lời. Anh muốn nhân dịp này gửi tới em vài dòng để em an
tâm, và nhờ em chuyển những lời chúc tốt nhất tới mẹ em”.
