thành. Đêm ngày 18-8-1945, các uỷ viên Uỷ ban Khởi nghĩa Quân sự âm
thầm lọt vào Hà Nội để chỉ đạo hành động.
Đông đảo quần chúng nhân dân bắt đầu tập hợp thành từng khối trước
quảng trường Nhà Hát Lớn vào sáng sớm. Nhiều nông dân từ những làng
xung quanh Hà Nội như Thanh Trì, Thường Tín, Phú Xuyên, được những
đội tuyên truyền vũ trang Việt Minh huy động, bắt đầu tràn vào thành phố
trước khi trời rạng. Những người trong thành phố, như công nhân, học sinh
sinh viên, người buôn bán và viên chức chính phủ vì hiếu kỳ mà tham gia
sự kiện sắp xảy ra. Theo một người tham dự kể lại, đàn ông mặc áo nâu,
chân đi dép cao su (dép râu), còn phụ nữ mặc áo nâu, chít khăn vuông, chân
đất. Trên đường phố là cả một rừng cờ đỏ, mỗi điểm bây giờ giống như
ngôi sao vàng ở giữa. Vì là ngày chủ nhật, tất cả các cửa hiệu cũng như các
chợ đều đóng cửa.
Gần trưa, buổi lễ bắt đầu trước cửa Nhà Hát Lớn. Sau một phút im lặng
tưởng niệm những người đã hy sinh trong cuộc đấu tranh giành độc lập,
ban nhạc cử quốc ca, lá cờ đỏ sao vàng kéo lên. Sau đó một uỷ viên đảng
bộ Hà Nội xuất hiện trên ban công, tuyên bố cuộc tổng khởi nghĩa bắt đầu.
Ngay sau đó, đàm đông chia thành vài dòng người, tiến về những vị trí
quan trọng trong thành phố: Toà Thị Chính, Sở Cảnh Sát, Bắc Bộ Phủ. Nói
chung không có sự chống cự, nhưng có một vài đụng độ nhỏ. Khi khối dân
chúng do Nguyễn Khang dẫn đầu tiến đến Bắc Bộ Phủ, một đơn vị Bảo An
Binh dàn quân chống cự, nhưng sau một hồi đấu lý với một đội tự vệ xung
kích của Việt Minh, viên sĩ quan đầu hàng. Những thành viên Việt Minh
kết thành một hàng rào sắt trước mặt Bắc Bộ Phủ, lá cờ Việt Minh nhanh
chóng được kéo lên cột cờ. Những dòng người khác tiến đến trụ sở Bảo An
Binh, nhà tù thành phố, các dinh thự công sở thành phố và chiếm chúng.
Chính phủ lâm thời và quân Nhật chẳng hề chống cự. Sau khi thương
lượng với Việt Minh, chính quyền chiếm đóng Nhật Bản đồng ý quân đội
Nhật Bản không can thiệp. Uỷ ban Cứu Quốc lập ra vài ngày trước đó bất
lực - trên thực tế, đã tan rã trước khi màn đêm buông xuống. Đến cuối
chiều, Hà Nội đã nằm trong tay lực lượng cách mạng trong một cuộc chính
