thật gian khổ đối với ông - ông vẫn còn chịu hậu quả trận ốm nặng vừa qua
- một số đoạn đường phải nằm trên cáng. Hôm sau, được một nữ cán bộ địa
phương đưa đi, ông tiếp tục đi ô tô theo Quốc lộ 3 xuống đồng bằng và qua
sông Hồng - nước chảy xiết do những trận mưa lớn mùa hè - đến phía bắc
ngoại thành Hà Nội. Nạn lụt đang hoành hành, nước vẫn mênh mông trên
những cánh đồng lúa và làng mạc, khiến ông phải xót thương: “Chúng ta
phải làm gì để cứu nhân dân khỏi đau khổ và đói?”
Sáng ngày 25-8-1945, tại làng Gạ ở ngoại thành, Hồ gặp Võ Nguyên
Giáp và Trần Đăng Ninh, từ Hà Nội lên đón và báo cáo tình hình thủ đô.
Ngay sau đó, Trường Chinh tới. Buổi chiều hôm đó, Trường Chinh và Hồ
lên xe về thành phố. Qua cầu Long Biên, qua những đường phố bây giờ
tràn ngập cờ, biểu ngữ Việt Minh và đến thẳng khu phố Tầu, xe dừng trước
một ngôi nhà ba tầng ở Hàng Ngang, chủ nhân là người ủng hộ Việt Minh.
Căn nhà này được sử dụng làm chỗ ở tạm thời cho một số cán bộ Đảng.
Phòng của Hồ Chí Minh ở tầng trên cùng. Đây là lần đầu tiên sau 55 năm
Hồ Chí Minh đặt chân lên Hà Nội.
Chiều đó, Hồ Chí Minh triệu tập họp Ban Thường Vụ Đảng tại chỗ ở
mới. Trong khi hội nghị họp, những chi đội đầu tiên Việt Nam Giải Phóng
Quân bắt đầu từ Thái Nguyên tiến về, sau những cuộc thương lượng kéo
dài với chính quyền Nhật, qua cầu tiến vào thành phố. Cuộc họp diễn ra ở
tầng hai, nơi Giáp và Ninh làm chỗ ngủ. Như Võ Nguyên Giáp miêu tả,
phòng được dùng làm phòng ăn và phòng khách không có bàn. Hồ làm việc
tại bàn ăn, với chiếc máy chữ quen thuộc đặt trên chiếc bàn nhỏ vuông phủ
vải xanh ở một ở góc. Sau đêm đầu tiên, ông từ tầng ba đi xuống, ngủ trên
chiếc giường gấp bằng vải bạt để có thể xếp gọn về ban ngày, đồng thời
những người ở cùng ngả lưng trên xô pha hoặc hai chiếc ghế băng kê sát
nhau. Đối với gia nhân và hàng xóm, Hồ và các đồng chí của ông đơn giản
chỉ là “mấy người họ hàng từ quê ra chơi”.
Chủ đề chính tại cuộc họp, cần phải tuyên bố thành lập chính phủ lâm
thời. Ban Thường vụ khẳng định, Uỷ ban Giải phóng Dân tộc lập ra tại Tân
Trào do Hồ làm chủ tịch, sẽ là chính phủ lâm thời cho đến khi một chính
