đã làm kinh hoàng rất nhiều các bộ Việt Minh, những người hầu hết đã đọc
một số tác phẩm Marxist - Lenin và động cơ tham gia phong trào Việt Minh
của họ thường là vì lòng yêu nước hơn là ý thức hệ.
Kết quả của việc giáo dục tư tưởng nhiều khi trở thành bi kịch. Theo
Georges Boudarel, một người cộng sản Pháp từng phục vụ trong một đơn vị
của Việt Minh trong những năm đầu thập niên 1950, người ta tịch thu dao
cạo râu của các cán bộ Việt Minh bị tổn thương về tinh thần nhằm ngăn họ
tự sát. Đèn trong các lều của các trại huấn luyện được thắp sáng suốt đêm
có lẽ cũng vì lý do này. Chính uỷ Việt Minh được cử xuống tất cả các đơn
vị để theo dõi động cơ tư tưởng của binh sĩ. Nếu như chính uỷ và sĩ quan
chỉ huy của một đơn vị bất đồng thì chính uỷ sẽ có quyền quyết định cuối
cùng.
Georges Boudarel cho rằng chính sách này có tác dụng tiêu cực. Trước
mắt, chính sách này đẩy nhiều trí thức yêu nước ra khỏi phong trào và phá
vỡ sự đoàn kết đang tồn tại trước đó giữa những người trung hoà và quá
khích trong Đảng. Về lâu dài, hậu quả của các chính sách này rất nguy hại
vì lo sợ bị phê bình và trả thù sẽ làm tê liệt tính sáng tạo của các văn nghệ
sĩ. Các nguồn tin tình báo Pháp đã thu được nhiều tài liệu nói về sự rạn nứt
giữa cán bộ Việt Nam và chuyên gia Trung Quốc. Những người đào ngũ
khỏi hàng ngũ Việt Minh thường viện dẫn việc họ rời bỏ cách mạng là do
ảnh hưởng thái quá của học thuyết Maoist. Ngay cả những người ủng hộ
Việt Minh, chấp thuận việc cần phải nghe theo những lời khuyên chiến
lược từ các cố vấn Trung Quốc đôi khi cũng chán nản trước việc các
chuyên gia Trung Quốc gần như đang chỉ huy các đơn vị quân đội của Việt
Nam. Những người đào ngũ nói rằng nhiều cán bộ trung - cao cấp của Việt
Minh đã bị thanh trừng do sức ép của Trung Quốc. Theo các nguồn tin từ
phía Pháp, có thể là do sức ép của phía Trung Quốc mà tướng Nguyễn
Bình, tư lệnh các lực lượng Việt Minh ở miền Nam và là người bị cho là
phê phán ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong phong trào Việt
Minh đã bị mất chức tháng 9-1951 và được lệnh ra bắc để “định hướng
lại”. Các nguồn tin chính thức của Việt Nam Dân chủ Cộng hoà tuyên bố,
