sự nghiệp thống nhất đất nước. Trong ba năm, những người lãnh đạo đảng
đã duy trì sự đồng thuận mỏng manh tạm hoãn những bước tiến ban đầu
xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa để củng cố quyền lực và đợi tình hình
thống nhất đất nước trở nên rõ ràng hơn. Bây giờ, những kế hoạch thống
nhất bị hoãn vô thời hạn, một số lãnh đạo cao cấp của đảng - do Trường
Chinh cầm đầu, người đang cố gắng duy trì ảnh hưởng của mình trong Bộ
chính trị dù đã bị cách chức - bắt đầu đòi tiến hành ngay việc chuyển hoá
lên xã hội chủ nghĩa ở cả thành thị và nông thôn Việt Nam Dân chủ Cộng
hoà trước cuối thập niên 1960.
Vấn đề này được tranh luận tại sôi nổi Hội nghị Toàn Thể mở rộng lần
thứ XIII Ban Chấp Hành Trung ương đầu tháng 12-1957. Bề ngoài, lý do
Hội nghị để nghe báo cáo kết quả Hội nghị các đảng cộng sản anh em ở
Moscow, nhưng chủ đề chính mang ra thảo luận bản dự thảo của Bộ Chính
Trị về kế hoạch ba năm bắt đầu chuyển lên xã hội xã hội chủ nghĩa ở miền
Bắc. Báo chí cho thấy việc chấp thuận kế hoạch này không phải “hoàn
toàn nhất trí”. Sau khi kết thúc Hội nghị, những người lãnh đạo đảng phát
động chiến dịch giải thích nghị quyết và chấm dứt “tư tưởng băn khoăn về
mối quan hệ gần gũi giữa nhiệm vụ cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền
Bắc và công cuộc giải phóng dân tộc ở miền Nam”.
Những tranh cãi tại Hội nghị toàn thể lần thứ XIII chắc chắn phức tạp do
sự xuất hiện của Lê Duẩn với tư cách Tổng bí thư. Việc đưa lên một người
tương đối trẻ trong hàng ngũ lãnh đạo có thể không khiến một số người
lãnh đạo đảng cao cấp bực tức. Dưới mắt Trường Chinh, Lê Duẩn là kẻ
hãnh tiến chiếm vị trí đầy quyền lực của ông - đứng sau Hồ Chí Minh và là
người thông thái về tư tưởng của Đảng. Ngoài ra, sự quan tâm rõ ràng của
Lê Duẩn trong cuộc đấu tranh ở miền Nam đe doạ làm chệch hướng những
kế hoạch của Trường Chinh bắt đầu xây dựng thể chế xã hội chủ nghĩa ở
Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Trường Chinh cố gắng lôi kéo những người
ủng hộ ông trong Bộ Chính Trị và Ban Chấp hành Trung ương để chấp
thuận kế hoạch ba năm như một cách dằn mặt Lê Duẩn. Đối với Võ
Nguyên Giáp, người vừa trải qua những cuộc tranh luận mới đây về sự lãnh
