đạo của Đảng, những đề xuất táo bạo của Lê Duẩn tiến hành đấu tranh ở
miền Nam đã cắt bớt quyền hành của Giáp với tư cách là nhà chiến lược
quân sự hàng đầu phong trào cách mạng Việt Nam. Ngoài ra, việc Lê Duẩn
khát khao tăng cường hoạt động cách mạng ở miền Nam có nguy cơ lôi
Quân đội Nhân Nhân Việt Nam vào một cuộc xung đột (theo quan điểm
của Giáp) vẫn chưa được chuẩn bị. Bài bình luận trên báo Nhân Dân đầu
tháng 11 viết,”một số đồng chí” phải nhận thấy sự kiểm soát của Đảng với
quân đội là hoàn toàn có lợi. Có thể đây là lời nhắn nhủ của Lê Duẩn đối
với Giáp.
Hồ Chí Minh không có vai trò trong cuộc tranh cãi này, thực ra ông cũng
chẳng có mặt tại cuộc họp. Sau chuyến đi tới Moscow họp Hội nghị Đảng
cộng sản toàn thế giới, ông tiếp tục tới Bắc Kinh, để “nghỉ ngơi”. Sự vắng
mặt lâu và khó hiểu của ông khiến Hà Nội đồn rầm ông đã bị cách ly trung
tâm những sự kiện mới đây hoặc thậm chí đã chết ở Liên Xô. Một số cho
ông có chủ định ở xa để buộc các đồng chí chấp nhận lời khuyên của ông.
Vẫn chưa có những giải thích nào hợp lý tại sao ông vắng mặt trong thời
điểm nhạy cảm này. Có tin ông tới Trung Hoa chữa bệnh, thực tế, chuyến đi
lang thang khiến ông không dự hội nghị toàn thể lần thứ XIII - một hội
nghị có tác động lớn đối với Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.
Dù ông vắng mặt với bất cứ lý do gì đi nữa, nhưng khi trở về Hà Nội
ngày 24-12-1957, Hồ Chí Minh chấp thuận quyết định ưu tiên xây dựng xã
hội xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc. Một tuần sau khi về nước, ông chúc
mừng năm mới tuyên bố, thời kỳ khôi phục kinh tế ở miền Bắc đã chấm
dứt, mở đường tới kỷ nguyên mới bằng phát triển kinh tế theo kế hoạch.
Ông nói đây là “một tiến bộ mới trong sự nghiệp cách mạng của nhân dân
chúng ta”. Năm ngày sau, báo Nhân Dân tuyên bố, bây giờ có hai cuộc
cách mạng - cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc và cách mạng dân tộc
dân chủ ở miền Nam. Hội nghị các cán bộ chủ chốt đã họp để vạch ra quá
trình chuyển tới giai đoạn xã hội chủ nghĩa của cách mạng. Nhưng vẫn còn
rơi rớt những nghi ngờ. Tháng 3-1958, Trường Chinh phàn nàn, “một số
người” vẫn không hiểu tầm quan trọng của thành tựu chủ nghĩa xã hội ở
