công ra đời - hình thức cơ bản đầu tiên của chủ nghĩa xã hội hợp sức lao
động trong mùa sản xuất đã tiếp thu kinh nghiệp từ Trung Quốc đầu thập
niên 1950.
Cuộc cách mạng Đại Nhẩy Vọt nông nghiệp ở Trung Quốc bắt đầu, với
đường lối mới của Trung Quốc đã giúp cán bộ Việt Nam có cơ hội xem xét
kết quả của Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Trung Quốc xây dựng hợp tác xã
nông nghiệp từ năm 1955, sau ba năm sản lượng thu hoạch lại giảm đáng
kể, đến năm 1958 đột nhiên chính phủ ra sắc lệnh xây dựng hàng loạt
“công xã nhân dân” trên toàn quốc. Mỗi công xã có hơn ba mươi ngàn
nông dân, bao gồm các loại hình kinh tế, các tổ chức chính quyền cơ sở,
các tư hữu cá nhân thể, thành một tổ chức cao nhất theo nguyên tắc của chủ
nghĩa Marxist - Leninnist - mà ngay Liên bang Xô viết cũng chưa dám thực
hiện.
Ngay từ buổi đầu, kể cả những bài bình luận trên báo chí, Việt nam tuyên
bố sẽ thực hiện theo kế hoạch riêng trên cơ sở hình thái của Trung Quốc.
Trong một chuyến thăm ngắn ngày Bắc Kinh tháng 12-1957, Hồ Chí Minh
ca ngợi phong trào Đại Nhẩy Vọt bằng một số bài viết ký tên T.L (Trần
Lực) về chiến lược tự lực cánh sinh của Trung Quốc và chính sách riêng
(chỉ công xã), ca ngợi cán bộ nội thành xuống trực tiếp lao động chân tay
với quần chúng nhân dân. Nhưng cũng như Hồ Chí Minh sử dụng sự ca
ngợi như cách làm cũ để hài lòng người mà ông cần sự ủng hộ của họ.
Tháng 3-1958, ông đề nghị Bộ Chính trị cần cảnh giác tránh vộ vàng, hấp
tấp trong việc hợp xã vùng nông thôn. Một bài xã luận đăng trên báo Nhân
Dân vào tháng 7-1958, ông cảnh báo những kinh nghiệm của các nước xã
hội chủ nghĩa anh em cần phải nghiên cứu một các cẩn thận không nên
“nhắm mắt” làm theo, cần phải biết tránh các sai sót. Mặt khác, ông lại tán
thành chủ trương phong trào “công xã” của Trung Quốc, yêu cầu các lãnh
đạo cao cấp của đảng xuống tham gia lao động với quần chúng tuần một
buổi để nâng cao ý thức lao động cho bản thân.
Trong mối nghi ngờ sự thích hợp phong trào Đại Nhẩy Vọt trong tình
hình hiện tại ở Bắc Việt, Hồ Chí Minh có người cùng quan điểm. Đó là Lê
