Nam Dân chủ Cộng hoà ở miền Nam, đồng thời kêu gọi họ cố gắng giảng
hoà mối bất đồng.
Đại hội lần thứ III Đảng Lao động Việt Nam họp ở Hà Nội ngày 5-9-
1960. Tham dự có 576 đại biểu đại diện cho hơn nửa triệu Đảng viên cả hai
miền. Với tư cách chủ tịch Đảng, Hồ phát biểu khai mạc, đề cập sơ qua sai
lầm của Đảng trong Cải cách ruộng đất (ông cho biết Đảng đã tích cực sửa
chữa những thiếu sót và không “hoa mắt với thắng lợi”), ông chủ yếu nói
về tương lai, tuyên bố nhiệm vụ quan trọng cho vài năm tới, đưa miền Bắc
trên đường tiến tới chủ nghĩa xã hội. Ông nhấn mạnh, sự bảo đảm tốt nhất
cho cách mạng Việt Nam là “tự thấm nhuần chủ nghĩa Marx - Lenin, luôn
luôn trung thành với những lợi ích của giai cấp công nhân và nhân dân lao
động, giữ gìn sự đoàn kết, sự thống nhất trong Đảng, giữa tất cả những
Đảng cộng sản anh em và tất cả các nước trong đại gia đình xã hội chủ
nghĩa”. Ông nói tương đối ít về miền Nam - gọi là “thành đồng tổ quốc” -
nhưng nhận xét Đảng hy vọng để đạt được thống nhất đất nước bằng
phương pháp hoà bình.
Phát biểu của Hồ thu hút sự chú ý và giúp chính thức phê chuẩn kế
hoạch năm năm đặt nền tảng tiến bộ kỹ thuật cho xã hội xã hội chủ nghĩa.
Cuộc đấu tranh thống nhất đất nước không bỏ quên. Nghị quyết Đại hội chỉ
rõ nhiệm vụ này có tầm quan trọng tương đương với các mục tiêu của Đảng
năm năm tới. Nhưng rõ ràng giới lãnh đạo đảng vẫn không tỏ ra nhất trí
tiến trình ở miền Nam sẽ như thế nào. Đọc báo cáo chính trị trước Đại hội,
Lê Duẩn phân tích tình hình, ông tránh đi vào cụ thể, chỉ nhận xét, đó là
“cuộc đấu tranh lâu dài và gian khổ, không giản đơn mà phức tạp, phối
hợp nhiều hình thức đấu tranh”, đòi hỏi sự mềm dẻo, chuyển từ dạng hoạt
động công khai sang bí mật. Ông tuyên bố, vũ khí chính sẽ là sức mạnh
quần chúng. Ông không đề cập tới khả năng can thiệp của Việt Nam Dân
chủ Cộng hoà. Hội nghị tán thành đề nghị của Bộ Chính trị đưa ra kế hoạch
5 năm công nghiệp hoá xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc. Dù vậy, có dấu hiệu
cho thấy tranh luận về chiến lược ở miền Nam không hoàn toàn dịu đi. Phát
biểu trước các đại biểu, Võ Nguyên Giáp nhấn mạnh, một số đồng chí hoàn
