Với những băn khoăn đó, các lãnh đạo Đảng họp Hội nghị IX Đại hội
Đảng toàn quốc III đầu tháng 12-1963. Dựa trên những bằng chứng không
đầy đủ còn sót lại, có thể nói đây một trong những cuộc họp nóng bỏng
nhất trong lịch sử của Đảng, khi các đại biểu tranh cãi nẩy lửa về phương
hướng sắp tới. Đây cũng là lần đầu Ban Chấp hành Trung ương không thể
hiện đơn giản chỉ là con dấu đóng lên quyết định do Bộ Chính trị dàn xếp.
Một số uỷ viên trung ương Đảng kêu gọi đưa ngay lập tức quân đội thường
trực miền Bắc vào để buộc chính quyền Sài Gòn phải quỳ gối trước khi Mỹ
ra tay. Một số khác lo ngại rằng sự hiện diện của quân đội miền Bắc ở miền
Nam có thể làm nổ ra sự can thiệp thô bạo của Washington và dẫn tới Mỹ
trực tiếp nhảy vào cuộc chiến. Một tình huống như thế, tất nhiên, sẽ không
vừa lòng Liên Xô và sẽ phải tăng sự nhờ cậy vào Trung Quốc. Dù Cộng
Hoà Nhân Dân Trung Hoa đã tăng mức viện trợ quân sự cho Việt Nam Dân
chủ Cộng hoà sau chuyến thăm chính thức của Lưu Thiếu Kỳ vào tháng 5-
1963, nhiều lãnh đạo Đảng đồng ý với lo ngại của Hồ Chí Minh trước áp
lực gia tăng Bắc Kinh phải theo đường lối Trung Quốc trong mối bất hoà
Trung - Xô.
Sau cuộc tranh cãi kéo dài, Ban Chấp hành Trung ương đề xuất thoả
hiệp. Việt Nam Dân chủ Cộng hoà tăng mức giúp đỡ quân sự, bộ đội miền
Bắc được gửi vào Nam sẽ không trực tíếp tham gia chiến đấu. Các nhà
chiến lược của Đảng đã quyết định đánh cá (cược) rằng chế độ Sài Gòn có
thể sụp đổ mà không lo ngại nguy cơ Mỹ nhẩy vào cuộc chiến. Trung ương
Cục Miền Nam được chỉ thị tiến lên giành thắng lợi cuối cùng trong thời
gian ngắn nhất có thể, không cần phải có tăng mạnh sự giúp đỡ của hậu
phương miền Bắc. Đảng bây giờ chính thức công nhận, đấu tranh vũ trang
sẽ đóng vai trò chủ yếu và quyết định trong quá trình cách mạng, mặc dù
cuộc vận động chính trị nhằm tập hợp quần chúng tiếp tục có tầm quan
trọng.
Không rõ vai trò của Hồ Chí Minh trong cuộc tranh cãi chính sách ra
sao, nhưng có lẽ ông kêu gọi thận trọng trước khi đưa ra bất cứ quyết định
nào có thể làm mất lòng Moscow và Bắc Kinh hoặc khiến Mỹ trực tiếp