nhảy vào chiến tranh. Dù vậy, Hồ nhận ra dịp may hiếm có trước tình hình
và cần phải hành động. Tại cuộc họp Bộ Chính trị ngày 10-12-1963, ông
kêu gọi tận dụng cơ hội “lộn xộn” ở miền Nam, gia tăng áp lực quân sự và
chính trị đối với chế độ Sài Gòn. Ông tuyên bố, thậm chí nếu Mỹ leo thang
chiến tranh gấp mười lần “chúng ta cũng sẽ chiến thắng”.
Quyết định leo thang với mức vừa phải vẫn bị đối đầu với nguy hiểm,
không những đối đầu với Mỹ mà còn có những vấn đề nghiêm trọng với
Moscow. Suốt nhiều năm, các lãnh đạo Đảng thận trọng tìm cách tránh điều
bất lợi không những của hai nước đồng minh lớn, mà còn cả một số người
lãnh đạo đảng đang trở nên mất bình tĩnh. Trong một bài báo viết mùa hè
năm 1963, tướng Nguyễn Chí Thanh tuyên bố, ông và các đồng chí của ông
không ảo tưởng vào Mỹ và không đánh giá Mỹ quá thấp. “Nếu ai đó sợ Mỹ
và nghĩ rằng đụng vào chúng sẽ bị thất bại và tin sự xung đột mạnh mẽ với
Mỹ sẽ dẫn đến chiến tranh hạt nhân, sau đó chỉ còn cách duy nhất thoả
hiệp và đầu hàng đế quốc Mỹ”. Thông điệp của Nguyễn Chí Thanh rõ ràng
nhằm vào Moscow.
Quan điểm của đại tướng Nguyễn Chí Thanh được Lê Duẩn và phe cánh
của ông trong Bộ Chính trị ủng hộ, những người bây giờ đang chiếm trọng
trách hoạch định chính sách. Với sự đồng loã của bộ trưởng Bộ Công An
Trần Quốc Hoàn và đồng minh gần gũi Lê Đức Thọ, Lê Duẩn đã cách ly
thành công các đối thủ chính trị trong giới lãnh đạo Đảng. Thủ tướng Phạm
Văn Đồng hiện tại không tỏ thái độ. Dù là một nhà quản lý có năng lực và
cựu trào cách mạng Hội Thanh Niên Cách mạng ở Quảng Đông, Phạm Văn
Đồng khiêm tốn, nhưng thiếu ý chí chiến đấu và thường kêu ca với người
thân cận về sự bất lực của mình. Trường Chinh ở tuổi 56 tỏ ra là nguy hiểm
hơn. Trinh kiêu ngạo hơn Đồng, cương quyết trong đường lối của Đảng,
chắc chắn căm tức Lê Duẩn đã chiếm chức vụ Tổng bí thư của ông để thể
hiện ý tưởng giải phóng miền Nam Việt Nam cao hơn nhiệm vụ xây dựng
chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc. Dù vậy, ông cũng tỏ ra không thách thức với
quyền lực mạnh của đối thủ. Có lẽ lấy lòng Lê Duẩn, Chinh đồng ý bản dự
