Với những khí cụ như vậy, và sau những tai biến khủng khiếp, những
người chủ trì còn lại của một dân tộc đã bị dồn đến bước đường cùng - vẫn
chiến đấu chống lại quân đội phương Tây. Đôi khi họ giết một vài người
chúng tôi bằng cạm bẫy, nhất là họ đã làm cho chúng tôi chết vì bệnh tật, vì
phải đuổi theo họ trên những cánh đồng lầy uế khí, dưới ánh nắng gay gắt.
Có nhiều lần đuổi theo bắt những người yêu nước đó mà chúng ta
thường gọi là kẻ phiến loạn, tôi cảm thấy vô cùng thương xót cho cả dân tộc
ấy và cảm phục những người chỉ huy của họ, những người vững lòng tin ở
công lý và có một nghị lực bất khuất.
Cuộc đại chiến kết thúc, dân tộc An Nam cũng như các dân tộc khác đã
bị mê hoặc theo những lời tuyên bố rộng rãi của Uynxơn về quyền dân tộc tự
quyết. Một nhóm người An Nam trong đó có tôi, đã gửi cho nghị viện Pháp
và tất cả những đoàn đại biểu ở Hội nghị Vécxây một bản yêu sách sau đây:
YÊU SáCH CủA NHÂN DÂN AN NAM
Từ ngày Đồng minh thắng trận, tất cả các dân tộc bị lệ thuộc đều chứa
chan hy vọng rằng theo những lời cam kết chính thức và trịnh trọng mà các
cường quốc Đồng minh đã tuyên bố với toàn thế giới, trong cuộc đấu tranh
của Văn minh chống Dã man, thì tiền đồ một thời đại công lý và chính nghĩa
nhất định là phải đến với họ.
Trong khi chờ cho nguyên tắc dân tộc sẽ từ lĩnh vực lý tưởng chuyển
vào lĩnh vực hiện thực do chỗ quyền tự quyết thiêng liêng của các dân tộc
được thừa nhận thật sự, nhân dân nước An Nam trước kia, nay là xứ Đông -
Pháp, xin trình bày với các quý Chính phủ trong Đồng minh nói chung và với
Chính phủ Pháp đáng kính nói riêng, những yêu sách khiêm tốn sau đây:
1. Tổng ân xá cho tất cả những người bản xứ bị án tù chính trị;
2. Cải cách nền pháp lý ở Đông Dương bằng cách cho người bản xứ
cũng được quyền hưởng những đảm bảo về mặt pháp luật như người Âu
châu; xoá bỏ hoàn toàn các tòa án đặc biệt dùng làm công cụ để khủng bố và
áp bức bộ phận trung thực nhất trong nhân dân An Nam;
3. Tự do báo chí và tự do ngôn luận;
4. Tự do lập hội và tự do hội họp;
