HỒ QUÝ LY - Trang 150

tuyết, có thứ phớt hồng, có thứ mầu hoàng yến, có thứ trắng đốm vàng hoặc
điểm tia hồng, có thứ màu ngà vương gia...
Nhưng bao giờ ông lão Mai cũng có thể tự hào về hai cây lão mai truyền
thế của gia đình mình. Mùa đông, khi lá mai rụng hết, những nụ mai không
biết ẩn nấp từ đâu bỗng đột nhiên đồng loạt chồi lên ở khắp mọi cành, cứ
như thể một phép lạ đã mời đón chúng về chen chúc gọi xuân. Khác với
loại mai thường, hai cây lão mai nụ rất to, mà hoa cũng rất to. Lúc mãn
khai, hoa nở gần to bằng con bướm, những con bướm nhỏ trắng tinh khiết
và mong manh. Quan thượng tướng thường ngồi ngây ngất hàng giờ ở hiên
nhà để ngắm đôi lão mai toả trắng làm sáng cả vùng sân. Ông hay lim dim
con mắt để tận hưởng mùi thơm thoảng của mai, mùi thơm mà chỉ khi
nhắm mắt. định thần. ta mới cảm nhận thấy.
Ông Lão Mai xin thượng tướng cho phép trồng hẳn một vườn mai mới ở
phía hữu dinh thất. Phía bên tả sẽ trồng một vườn cây ăn quả khác. Bởi vì,
mai thuộc loạt cây âm hàn ra quả vào mùa đông lạnh, cần phải hài hoà cân
đối bằng một vườn cây mùa hạ, những thứ cây thuộc về dương hoả.
Thượng tướng nghe vậy rất đẹp lòng, cho phép ông già được tuỳ ý trồng
cây.
Lão Mai vội vã lặn lội đi tìm giống cây quý ở khắp nơi đem về ươm trồng.
Có thứ gieo hạt. Có thứ đánh cả cây to về trồng ngay. Có bận, ông già đem
cả một đoàn thuyền vào tận suối Đục vùng Hương Tích, đánh những cây
mai lớn mọc hoang ở những thung lũng sâu trong rừng, lấy lạt chằng buộc
giữ nguyên những bồng đất to đem xuống thuyền chở về trồng. Đó là
những gốc mai đặc biệt có dáng đẹp, hoặc quả thơm ngon. Chỉ ba năm sau,
vườn mai của thượng tướng đã nổi danh khắp kinh thành Thăng Long.
Những bậc tao nhân mặc khách đều đã ít nhất một lần đến thăm vườn mai.
Hồ Nguyên Trừng là người đầu tiên phát hiện ra vườn mai. Lạc vào đó, ông
như mê mẩn tâm thần. Trần Khát Chân sai gia nhân bày tiệc giữa vườn, đãi
khách. Rượu đã dành là rượu mai. Còn thức nhắm Nguyên Trừng đề nghị
cất hết mọi sơn hào hải vị; ông chỉ xin đem ra toàn những quả mai: quả mai
vàng Hương Tích thoáng ngọt, thoáng chua. quả mai xanh xứ Lạng nhần
nhận đáng nhưng hương lại nồng nàn; có thứ quả nửa mai nửa đào, lấy