HỒ QUÝ LY - Trang 253

phương Bắc, ngay ở nước Nam ta, vua Lý Thái Tôn, trước lúc lên ngôi, đã
phụng mệnh vua cha, ra ngoài hoàng thành sống với dân một thời gian dài,
nên hiểu rõ nỗi thống khổ của dân, nên khi lên ngôi vua, phía nam đánh vào
Chiêm Thành, chém đầu vua Chiêm Xạ Đẩu mở mang bờ cõi; phía bắc dẹp
yên bọn giặc Nùng Trí Cao. Vua nổi tiếng anh minh, nhân từ, đất nước văn
hiến rực rỡ. Ngay ở triều đại nhà Trần ta, đức Trần Nhân Tôn, hai lần đánh
thắng giặc Nguyên hung bạo. Vua nhân từ, thân dân, nên cả nước một lòng
tin theo. Về già, vua tu hạnh đầu đà, sống đạm bạc, đi chân đất trải khắp
miền đất nước. Đó là vị vua đại anh minh, chưa từng thấy. Dưới thời ông,
đất nước thịnh trị... không một tiếng oán hờn. Được như vậy, tất cả đều dựa
vào chữ Vô dật.
Một bữa, Thuận Tôn đang nằm đọc sách bỗng có tiếng gõ cửa và tiếng nói
rụt rè: “Tâu thánh thượng...” Ông vua con ra mở cửa và chợt ngỡ ngàng
nhìn thấy hoàng hậu Thánh Ngẫu kính cẩn cúi chào.
Thuận Tôn hoàn toàn sửng sốt vì trước mặt là một thiếu nữ kiều diễm, hồng
hào. Cả hai người đều lặng im nhìn nhau. Đầu năm, khi họ mới cưới, hai
người còn ẻo lả, gầy guộc, xanh mướt, họ vẫn chỉ là những đứa trẻ. Rồi sau
đó một năm trời, dưới sự rèn cặp của thái sư, họ chúi đầu vào học để trở
thành bậc quân vương, và bậc mẫu nghi thiên hạ. Thái sư không muốn họ
sớm bị chìm đắm vào vòng sắc dục, ông muốn đến năm họ tròn 16 tuổi mới
cho làm lễ hợp cẩn. Đôi khi, hai vợ chồng vua ấy cũng gặp nhau ở những
buổi lễ, tiệc; nhưng ở đó họ phải đóng gông trong những bộ quần áo sặc sỡ,
nặng chình chịch; và họ chỉ được nói, được hành động, theo những nghi
thức cung đình cực kỳ chặt chẽ. Có nhìn vào mặt nhau cũng chỉ được nhìn
một cách nghiêm nghị và thoáng qua, vì đó là cái nhìn trước văn võ bá
quan.
Lúc này, Thánh Ngẫu mặc một bộ đồ lụa nhẹ màu hồng, chứ không phải bộ
đồ gấm thêu vàng rực rỡ. Bộ đồ nghi lễ ấy cũng giống bộ đồ quân vương
của ông, khi đeo lên người, tự nhiên có cảm giác nặng nề và cứng quèo
ngay. Nay, được cởi bỏ bộ đồ nghi lễ ra, Thánh Ngẫu như phổng phao, mơn
mởn hẳn lên. Thuận Tôn ngạc nhiên vì sự đổi lốt nhiệm mầu ấy, ông vua
con không thể ngờ rằng Thánh Ngẫu lại có thể có một thân hình mềm mại