3. THIÊN TÀI THẤT THẾ
Thành Đa bang thật kiên cố. Mộc Thạnh đã bàn với Trương Phụ : «
Mọi nơi đồn An Nam đóng gần bờ sông, quân sang còn không được, còn
thành Đa bang thì lũy cao, hào sâu, nhưng ở trước có bãi cát, quân có thể
sang đó. Và lại ta có đủ đồ chiến cụ, nếu đánh thì tất thành ấy phải đổ. »
Trương Phụ hạ lệnh : « Quân kia trông cậy có thành này, mà ta lập công
cũng ở đó ; hễ quân sĩ ai lên được trước thì sẽ có thưởng to ! » Ngay đêm
đó, đốt lửa, thổi tù và làm hiệu, Trương Phụ, Hoàng Trung đánh mặt Tây
bắc, Mộc Thạnh, Trần Duệ đánh mặt Đông nam, dùng thang vân thê lên
thành. Quân Hồ đánh không được phải lui vào thành ; sáng hôm sau đào
thành cho voi ra đánh. Quân Minh vẽ hình sư tử trùm lên ngựa rồi xông vào,
dùng súng bắn thật hăng. Voi sợ chạy trở vào, quân Minh theo sau voi ập
vào thành. Thành vỡ, các đồn ải dọc trên sông cũng vỡ theo. Tàn quân nhà
Hồ lui về Hoàng giang (khúc sông Nhị Hà thuộc huyện Nam sang, tỉnh Hà
nam). Quân Minh thừa thắng, đốt sạch các đồn trại và tiến đánh Đông đô
(Thăng Long) lúc này bỏ ngỏ. Chúng tha hồ bắt đàn bà con gái, vơ vét của
cải. Sau đó chúng đặt ngay bộ máy cai trị, bổ nhiệm bọn Việt gian làm quan
dưới quyền của người Tàu, tích trữ lương thực, định kế ở lâu dài.
Cuộc bại trận từ Sơn tây đến Thăng Long xảy ra vào tháng chạp năm
Bính tuất (I406). Tháng Ba năm Đinh hợi (I407), phó tướng Mộc Thạnh
đem quân thuỷ lục tiến xuống Mộc phàm, một làng thuộc huyện Phú xuyên.
Trận Mộc phàm giang. – Con sông này chạy ngang làng Mộc phàm
nên mang tên Mộc phàm giang, tiếp với Hoàng giang.
Quân Minh hạ trại ở hai bên sông. Hồ Nguyên Trừng đem 300 thuyền
chiến tấn công, bị quân Minh chia làm hai cánh đánh ập lại. Nguyên Trừng
chống không nổi phải rút quân về cửa Muộn hải (thuộc huyện Giao thủy,
tỉnh Nam định).
Các tướng Hồ Đỗ, Hồ Xạ cũng bỏ bến Bình than (thuộc làng Trần xá,
huyện Chí linh, tỉnh Hải dương), về cửa Muộn Hải họp với Nguyên Trừng
