nào đó họ có thể đòi lại vùng lãnh thổ của mình. Ngày 23/8/1987, kỷ niệm
lần thứ 48 Hiệp ước Molotov-Ribbentrop, theo hiệp ước này các nước vùng
Baltic gia nhập Liên bang với Moskva, những người Estonia, Latvia và
Lithuania quyết định thẩm định lại chủ trương công khai bằng cách tổ chức
các cuộc biểu tình phản đối hiệp ước. Chính quyền địa phương đã không
can thiệp. Sự phẫn nộ của dân chúng thể hiện mạnh mẽ nhất ở Estonia, nơi
người ta e ngại người Nga có thể nhanh chóng chiếm đại đa số. Vào tháng
1/1988, chương trình thành lập một đảng độc lập được đưa ra ở Tallinn.
Chương trình này chủ trương hồi phục tiếng Estonia thành ngôn ngữ chính
thay cho tiếng Nga và người Estonia cần phải nắm các vị trí quan trọng
trong bộ máy chính quyền. Các vấn đề môi trường phải được giải quyết.
Kinh tế thị trường sẽ thay thế nền kinh tế kế hoạch và sứ mạng ngoại giao
của Estonia ở nước ngoài sẽ được tái thiết lập. Độc lập được coi là mục
đích tối quan trọng chứ không phải là mục tiêu trước mắt.
Vì các tổ chức chính trị không thể tự gọi mình là Đảng, vì sẽ bị coi là
Đảng đối lập với Đảng Cộng sản, người ta quyết định thành lập các mặt
trận nhân dân. Rất khôn khéo, các tổ chức này lúc đầu được coi là phong
trào ủng hộ perestroika. Việc này tạo ra ấn tượng họ đang ủng hộ Mikhail
Sergeevich. Estonia đi đầu trong phong trào này và vào tháng 4/1988, một
mặt trận nhân dân ủng hộ perestroika được thành lập. Vào tháng 6, ở
Lithuania, Sajudis (có nghĩa là phong trào) được thành lập. Sau đó Latvia
cũng theo hướng này. Các đại hội thành lập được tổ chức và đến tháng 10,
tất cả các tổ chức đã thông qua các chương trình giống với chương trình của
phong trào ở Estonia, lập ra một đảng độc lập, rất nhiều thành viên trong
Đảng Cộng sản tham gia các mặt trận nhân dân.
Sự bất lực của các quan chức Đảng trước làn sóng chủ nghĩa dân tộc
dâng cao thể hiện ngay trong nội bộ Đảng Cộng sản Lithuania. Ringaudas
Songaila, được bầu làm lãnh đạo Đảng tháng 10/1987, không có một bài
phát biểu nào trước công chúng cho đến mùa xuân năm 1988. Nhiệm vụ
này được trao cho Bí thư Ban Chấp hành Trung ương phụ trách tư tưởng,
