quyết không có hiệu quả vấn đề sửa đổi hiến pháp khiến số phiếu phe đối
lập trong cuộc bầu cử Đại hội Đại biểu Nhân dân toàn quốc vào tháng
3/1989 tăng đáng kể. Ông cho rằng những sửa đổi này là bước đầu của cải
cách nhưng người dân Baltic lại nhận thức những sửa đổi đó là tiếng nói
cuối cùng. Họ không nghe phân trần.
Các cuộc bầu cử vào Đại hội Đại biểu Nhân dân cho phép mặt trận
nhân dân ở các nước cộng hòa chính thức ra tuyên ngôn bầu cử của họ.
Chẳng hạn, người Estonia yêu cầu triển khai các nghị quyết của Xô viết Tối
cao về chủ quyền, phong trào áp dụng kinh tế thị trường và quyền tư hữu
(Hiến pháp Xô viết chỉ mới xem xét quyền tư hữu), và kiến tạo các thể chế
mới dựa trên ý chí của nhân dân.
Đảng đối phó với những yêu sách này ra
sao? Gorbachev cho rằng Đảng đơn giản không thể điều hành trong điều
kiện dân chủ. Các nhà lãnh đạo Đảng quen giải quyết các vấn đề kinh tế trở
nên lúng túng khi họ phải tham gia giải quyết các vấn đề chính trị dân chủ.
Đây là một cách nói lịch sự, Đảng ở các nước cộng hòa Baltic trở nên
không thích hợp. Năm 1989, Đảng đã mất quyền lực trong các nước cộng
hòa. Căn bệnh ủ từ lâu bùng phát cùng với sự ra đời chính thức của các tổ
chức. Họ tuyên bố đối lập với Đảng. Trung ương dựa vào cơ quan KGB giải
quyết các phong trào này. Gorbachev than vãn rằng thực tế đã mất thời gian
quý báu; rồi các tổ chức mới này cũng sẽ biến mất, tan rã, giống như cơn ác
mộng mà thôi.
Các mặt trận nhân dân giành được thắng lợi trong Đại hội Đại biểu
Nhân dân và dường như số phận của Đảng đã được định đoạt. Ở Vilnius, cá
nhân Algirdas Brazaukas giành thắng lợi trong khi Đảng ở đây bị thất bại
hoàn toàn. Trớ trêu thay, hầu hết các đại biểu nhân dân Sajudis đều là đảng
viên. Sự thành công nhanh chóng của mặt trận nhân dân đánh dấu bằng việc
tăng nhanh chóng số lượng thành viên. Giữa năm 1989, Mặt trận Nhân dân
Estonia có 60 nghìn thành viên, Latvia có 115.000 thành viên và Sajudis có
180 nghìn. Sự thành công của mặt trận nhân dân ở những nước cộng hòa
