Stalin vận dụng chủ nghĩa Marx để hợp thức hóa việc tập trung quyền
lực ở Trung ương. Chỉ giới lãnh đạo của Đảng Cộng sản mới có kiến thức
để thực thi các quy luật phát triển con người và chỉ khi nó có đầy đủ thông
tin để tác động tới quá trình này. Các cơ quan và tổ chức khác chỉ được tiếp
cận một phần thông tin; tất cả đều tập trung ở cấp Trung ương. Các Kế
hoạch năm năm là sự kéo dài hiển nhiên những cố gắng của Ủy ban Kinh tế
Quốc gia Tối cao (VSNKh) điều chỉnh nước Nga trở thành một đầu tàu
kinh tế duy nhất. Những người Bolshevik cấp tiến thậm chí cho rằng họ
không còn bị gò bó trước các quy tắc toán học nữa. Họ không chấp nhận
những ý kiến mới của Francis Galton
, chẳng hạn như khái niệm giảm dần
tới giá trị trung bình. Ông chứng minh rằng sự tịnh tiến từ giới hạn bên
ngoài vào trung tâm là hiển nhiên, dễ nhận thấy và có thể dự đoán được.
Động lực luôn hướng tới giá trị trung bình, hay hướng tới việc phục hồi
chiều hướng phục hồi trạng thái bình thường. Tất nhiên, cách thức ở mỗi
giai đoạn sẽ thay đổi. Không mấy ngạc nhiên khi những người Bolshevik
thẳng thắn phản bác những kết luận của Galton. Trong suốt những năm
1930, họ không mấy quan tâm đến những số liệu thống kê, tâm lý học, xã
hội học và các ngành kiến thức khác liên quan đến đánh giá xã hội. Stalin
và ê-kíp của mình không coi trọng việc đánh giá các chuyển biến trong xã
hội mà họ đang sống, họ tập trung vào việc xây dựng một thế giới mới.
Các kế hoạch năm năm là những cố gắng giải quyết bất ổn hiện tại
bằng cách lập ra Luật Kế hoạch. Chính phủ ban hành các nghị định chi tiết
nhằm thực hiện những kết luận của các nhà lập kế hoạch. Họ đang cố sức
thận trọng loại bỏ rủi ro. Bằng cách làm này, các doanh nghiệp không cần
quan tâm đến cách điều hành của họ dựa vào những định luật xác suất, họ
chẳng cần tốn công tính toán các loại sản phẩm của đầu ra tối ưu. Kế hoạch
quy định họ được sản xuất cái gì và cung cấp sản phẩm cho ai. Nhà nước
cũng quyết định cả sản lượng đầu ra cho họ. Vì các nhà lập kế hoạch
Bolshevik không tin (sau năm 1936 khi xã hội chủ nghĩa được xây dựng) là
có thể sẽ nảy sinh những mâu thuẫn đối lập (tức là diễn ra quá trình xung
đột về lợi ích giữa cơ chế quản lý và người lao động, điều có thể làm kế
