mình, tôi cho rằng cách xử sự như vậy khác nào hủy hoại một nhà nước, các
đồng chí đang phải gánh trên vai một trách nhiệm vô cùng nặng nề.
Họ vẫn yên lặng. Vì vậy, ông đi đến kết luận:
Tôi cảm thấy rất buồn và cực kỳ thất vọng. Tôi không hiểu các đồng
chí sẽ tiếp tục thế nào đây. Các đồng chí biết thành lập một kiểu nhà tế bần
thay cho một nhà nước thống nhất, các đồng chí sẽ khiến xã hội phải gánh
chịu nặng nề. Chúng ta đang chìm ngập trong phiền toái.
Việc Gorbachev sử dụng ngôn từ thô lỗ chứng tỏ ông thật sự thất vọng
và chán nản đến mức nào. Gorbachev tuyên bố nghỉ giải lao và khi gặp lại
ông, Yeltsin tuyên bố ông ta đã được người ta khuất phục quỵ lụy như trước
Sa hoàng − một quốc vương vĩ đại. Gorbachev nén giận và đáp: ‘Tốt, tốt
lắm, Sa hoàng Boris”.
Tất cả thành viên đã ký vào một thông cáo chung,
mà cuối cùng thông cáo hóa ra là giấy chứng tử của Liên bang Xô viết.
Liệu Yeltsin và Shushkevich có quyết định không cần một Liên bang
trước cuộc họp này, hay họ đã thỏa thuận trong quá trình thảo luận?
Gorbachev và các cộng sự cho rằng hai người này chơi trò xảo quyệt đánh
lừa thương lượng đàm phán nhưng lại cho rằng việc ký hiệp ước sẽ chẳng
bao giờ được thực hiện. Yeltsin và Shushkevich khăng khăng cho rằng cách
cư xử của Gorbachev tại cuộc họp làm họ rất ngạc nhiên. Họ luôn muốn
nhân nhượng, nhất là về phía Ukraine nhưng Gorbachev hoàn toàn không
lắng nghe. Khi Gorbachev tuyên bố giải lao và bước ra khỏi phòng, chứng
tỏ ông hết sức bực tức. Họ quyết định gặp nhau ở Belarus và mời cả
Kravchuk tham dự. Cuối cuộc họp, Gorbachev nói với các nhà báo rằng các
nhà lãnh đạo nước cộng hòa muốn kéo lùi tiến trình này lại. Điều đó không
đúng sự thật. Hội đồng Nhà nước không bao giờ được triệu tập lại.
Một kết luận biết trước rằng, cử tri Ukraine sẽ lựa chọn nền độc lập
của họ vào ngày 1/12. Khoảng 90,3% cử tri ủng hộ, thậm chí người dân tộc
Nga cũng ủng hộ việc này. Leonid Kravchuk được bầu làm tổng thống với
