được thưởng huy chương vàng). Năm 19 tuổi, ông mới học xong lớp mười
bởi đã bị mất hai năm vì chiến tranh. Khát vọng thoát khỏi cảnh lam lũ vất
vả của đời nhà nông và trở thành người có tước quyền như các vị quan tòa,
thẩm phán đã thôi thúc ông nộp đơn thi vào khoa Luật của trường Đại học
Tổng hợp Quốc gia Moskva. Ông được đặc cách tuyển thẳng và còn được
nhận học bổng đặc biệt (nhưng trong năm thứ nhất ông vẫn phải ở chung
với 22 sinh viên khác). Với xuất thân nông dân, Gorbachev gặp may là ông
đã là cảm tình Đảng và được nhận phần thưởng cao quý của Nhà nước.
Cũng phải nói rằng vào thời đó, trường đại học này đang muốn tuyển những
sinh viên không xuất thân từ tầng lớp trí thức.
THỜI THANH NIÊN CỦA GORBACHEV
Moskva là miền đất hứa đối với chàng thanh niên tỉnh lẻ. Trường đại
học đã mở ra trước mắt ông một viễn cảnh chưa từng mơ thấy. Đối với ông,
đó là nơi tu luyện học hành. Sau năm năm dùi mài kinh sử, ông tốt nghiệp
đại học năm 1955, được đánh giá là xuất sắc. Sau đó ông trở thành thành
viên ưu tú trong ban lãnh đạo của đất nước. Khi tham gia Bộ Chính trị năm
1979
, ông là một trong những người có học vấn cao nhất ở đây. Thực tế,
còn có Thủ tướng Kosygin, vốn là một nhà kỹ thuật tài năng nhưng ông này
còn thiếu kiến thức tổng quát mà chỉ có văn bằng Luật học cao mới bù đắp
được. Lúc đấy, đó là một trong những tấm bằng hiếm hoi ở Nga. Những
kiến thức về các nước tư bản chủ nghĩa và thậm chí tiếng Latin đều nằm
trong chương trình giảng dạy. Nghĩ cho kỹ, Gorbachev lúc đó chỉ trích khá
gay gắt các chuẩn mực tri thức đó. Theo ông, “việc học chỉ nhằm mục đích
tẩy não cho tầng lớp thanh niên ngay từ những tuần đầu ở nhà trường, che
mắt không cho họ vươn tới những tư tưởng tự do, có đầu óc phân tích và so
sánh các sự kiện”. Ông quá ngây thơ lên tiếng chỉ trích một thầy giáo dạy
mình. Một người bạn cùng khóa khôn ngoan khuyên ông nên kiềm chế
hành vi của mình cho đến khi tốt nghiệp. Song, vị giáo sư đó đã trả thù và
Gorbachev bị cắt học bổng.