bảo hộ của nhà nước phi giáo hội. Ông giữ lại các nguyên tắc tập trung hóa,
chuẩn hóa và hướng tới xây dựng một mô hình có thể chế chắc chắn. Ở khía
cạnh này, cấu trúc quản lý chính phủ càng độc đoán thì càng phù hợp với
mục đích của ông. Ông sẽ tập trung vào các ngành chức năng, không chỉ có
ngành đào tạo các nhà lãnh đạo quân sự tương lai của Pháp mà còn có cả
ngành giáo dục quần chúng. Hiến pháp ngày 1/5/1802 ra đời đã mang lại sự
đổi mới thật sự. Hiến pháp này phần lớn là sản phẩm trí tuệ của A.-F.
Fourcroy, một nhà bác học kiệt xuất và thành viên của hội đồng nhà nước
Napoleon, một nhà cải cách giáo dục có uy tín. Hiến pháp quy định các
trường tiểu học, các trường học trung học cấp xã và các trường đại học sẽ
thuộc về Ban chỉ đạo nhân dân do một hội viên Hội đồng nhà nước thuộc
Bộ Nội vụ lãnh đạo.
Thực tế, với vị trí lãnh đạo của Ban chỉ đạo nhân dân, Fourcroy có vai trò
độc lập trong khi thi hành kế hoạch của mình. Quan tổng tài thứ nhất sẽ
điều hành công việc của trường tiểu học ở các tòa thượng thẩm và người
đứng đầu của Ban chỉ đạo nhân dân. Tại thời điểm này, thành lập được tất
cả 45 trường, trong đó có 4 trường tại Paris, và ngay từ đầu chế độ
Napoleon đã tác động trực tiếp tới việc tuyển sinh. Trong 6.400 học bổng
của nhà nước cho các trường này, có hơn 1/3 (2.400) được chính phủ chọn
là con trai của các quân nhân và quan chức chính phủ, hay là những đứa trẻ
sinh ra trong các gia đình mới “đoàn tụ” trong các khu hành chính. Bốn
nghìn học bổng còn lại (về lý thuyết) dành cho học sinh tại các trường trung
học nổi nhất cạnh tranh với nhau. Thực chất, số lượng học bổng này hầu hết
là dành cho con em các gia đình giàu có. Quan chức quản lý các trường tiểu
học đều do Napoleon chi phối từ trên xuống dưới. Yêu cầu tất yếu ở những
trường học mới thành lập này là phải phụ thuộc và trung thành với chính
phủ. Các trường này đều phải thực thi dưới chế độ Spartan, chế độ đặc biệt
áp dụng trong quân đội, mà thực tế nó không hấp dẫn đối với nhiều gia
đình. Ban đầu chương trình học cơ bản gồm hai phần, một phần là tiếng
Latinh và phần còn lại là toán học. Nhưng sau đó, có nhiều chương trình