quân sự chuyên ngành mới thành lập năm 1803, đã có các trường chuyên về
luật, y học, lịch sử tự nhiên, vật lý, hóa học, địa lý và vài ngành học khác
được thiết lập theo một đạo luật đầy tham vọng. Các trường y vốn sẵn có
truyền thống từ thời cách mạng và tiếp tục phát triển mà không có biến cố
lớn nào. Nhưng trong số các ngành mới trù tính lập ra, chỉ có ngành luật
được thi hành hiệu quả dưới thời Đế chế; những ngành khác không phát
triển qua nổi giai đoạn kế hoạch. Felix Ponteil đã mô tả các trường chuyên
môn này giống như bước bổ sung của trường trung học Pháp, vì học sinh
nhập học phải đáp ứng yêu cầu là đã học một trong số những trường chuyên
này. Ngược lại, các quan điểm của Napoleon về giáo dục dành cho nữ giới
rất lỗ mãng. Những gì xảy ra tiếp theo có thể làm cho độc giả ngày nay coi
trọng bình đẳng giới cảm thấy bị xúc phạm. Song tất nhiên, vì chúng ta
đang nghiên cứu tâm lý nảy nở trong tư duy của người dân xứ Corsie trước
kia và từ sự quyết đoán của người lính có cá tính chỉ huy được bộc lộ rõ
ngay trong những ngày đầu. Christopher Herold đã kể lại cuộc trao đổi vội
vàng giữa Napoleon và quý bà de Stäel trong bữa tối tại nhà của Talleyrand
năm 1799. Bà hỏi ông: “Ông thấy người đàn bà nào tuyệt vời nhất từ trước
đến nay không kể là đang sống hay đã chết?”. Ông trả lời: “Đó là người đàn
bà sinh nhiều con nhất”. Một lần nữa, trong khi ngự trị lâu đài của
Finkenstein, lúc ông vẫn còn duy trì tình bạn thân thiết với Maria
Walewska, Napoleon đã tuyên bố trong bức thư ngày 15/7/1807 như sau:
Niềm tin tôn giáo là một vấn đề quan trọng hơn tất thảy tại các trường nữ
sinh. Dù mọi người có nói gì thì đó vẫn là sự che chở chắc chắn nhất của
người mẹ và người chồng. Nền giáo dục không chỉ dạy cho phụ nữ nên nghĩ
gì mà phải dạy cho họ nên tin vào điều gì. Những đòi hỏi đối với người phụ
nữ như: bộ óc yếu đuối, suy nghĩ thiếu ổn định, vị trí trong xã hội, đức tính
cam chịu, vị tha và bao dung thì chỉ có niềm tin tôn giáo mới có thể đáp
ứng được, một niềm tin tôn giáo cao cả và độ lượng.
Cuối cùng, trong cuộc nói chuyện về thánh Helena năm 1817, khi lời nói
của ông không có trọng lượng nữa, ông giãi bày: “Phụ nữ ở Pháp nhận được
