CHƯƠNG 8. Kết luận: Truyền thuyết chân thực
Thời kỳ Một trăm ngày (20/3 - 22/6/1815) sau “Chuyến bay của đại bàng”
được tổ chức từ nơi lưu đày trên hòn đảo Elba chắc chắn là một trong
những sự kiện kỳ diệu nhất trong lịch sử các đế chế. Dư âm chiến thắng từ
chuyến trở về Paris của Napoleon và cuộc rút quân vội vã của Bourbons sau
gần một năm tái chiếm là bằng chứng khẳng định uy tín cá nhân của hoàng
đế đối với những người ủng hộ và là nỗi khiếp sợ cho những kẻ chống đối.
Đối với những người từng chứng kiến sự kiện đáng kinh ngạc này, đó
dường như là những nỗ lực cuối cùng trong sức mạnh ý chí của ông. Những
nỗ lực phi thường đã làm đảo ngược dòng chảy của lịch sử và thậm chí
quyết định đến cả định mệnh khó thay đổi nhất.
Tuy nhiên, từ góc độ khác, trong toàn bộ sự kiện này còn có những điều do
con người khéo léo tạo ra. Việc tái thiết một phần cơ cấu tổ chức và nhân sự
của thể chế đã được sửa đổi đáng kể nhằm chiến thắng lại những kẻ chỉ
trích ông, thực tế chỉ là một trò lừa bịp. “Bộ luật bổ sung vào Hiến pháp của
Đế chế” được ban hành ngày 22/4 rất có thể chỉ là một lá bài chính trị, có
hoặc không có sự trợ giúp quan trọng của Benjamin Constant. Nếu nó thật
sự được phê chuẩn bằng một cuộc trưng cầu dân ý thì tỷ lệ phiếu trống cao
của các nhóm quan chức và dân cư được quyền bỏ phiếu đã cho thấy sự thờ
ơ của dân chúng và thái độ thù địch của nhiều người đối với sự thay đổi
này. Chế độ dân quan cũ đương nhiên đã bị xóa bỏ hoàn toàn vào tháng
8/1807. Cơ quan lập pháp, lần cuối triệu tập hai phiên họp vào năm 1813,
đã chính thức bị trì hoãn vào tháng 1/1814 vì Napoleon phải hành quân ra
chiến trận để chống lại liên minh xâm lược, mặc dù một số nhà lập pháp đã
họp lại nhằm phế truất ông vào tháng 4 sau đó. Trong suốt thời kỳ Một trăm
ngày, Hội đồng lập pháp đã không được cơ cấu lại theo hình thức cũ. Theo
những điều khoản của “Bộ luật bổ sung”, Hội đồng lập pháp được thay thế
bằng một hội đồng đại diện mới, mở rộng và do các cử tri lựa chọn trực
tiếp. Thượng nghị viện của Đế chế được thành lập sau khi Napoleon bị phế
