“Nó ngoan thế,” ông giám đốc nói sau khi cánh cửa tù khép lại sau
lưng Záruba. “Tôi phải nói với anh, anh Formánek ạ, những kẻ giết người
thường rất ngoan ngoãn, tệ nhất là bọn biển thủ công quỹ, bọn này cho vào
trong tù cũng chả ăn thua. Tiếc cho cậu Záruba!”
Khi Záruba ra khỏi cổng sắt và sân của nhà tù Pankrác, anh cảm thấy
không tự tin và rụt rè vì anh sợ người coi tù sẽ tóm anh và đưa anh trở lại.
Và anh đi ra chầm chậm để người ta khỏi nghĩ là anh chạy trốn. Khi ra đến
phố anh bối rối, bao nhiêu là người, chỗ kia trẻ con chơi đuổi nhau, hai tài
xế cãi nhau, trời ạ, bao nhiêu là người, ngày trước không đông người như
thế này. Bây giờ mình đi đâu nhỉ? Kệ, toàn xe là xe và cả ngần nấy phụ nữ.
Có ai tìm mình không nhỉ? Không, nhưng biết bao nhiêu là xe! Anh đi
xuống phía Praha, nhưng khi đã đi được một đoạn xa, anh nhớ đến cửa
hàng bán thịt hun khói, nhưng giờ thì chưa phải lúc. Sau đó anh lại nhớ
mạnh mẽ hơn... một ngôi nhà mới xây. Anh dừng lại ngửi mùi vôi sơn nhà
và xà gỗ. Anh ngắm nhìn ông già đang khuấy vôi, anh muốn nói chuyện
với ông ta, nhưng anh không thể, không nói được một tiếng, người bị tù
biệt giam đã có thói quen không nói. Záruba đi xuống phía Praha bằng
những bước dài. Trời ơi, bao nhiêu là công trình xây dựng! Chỗ này họ xây
toàn bộ bằng bê tông mà cách đây mười hai năm chưa xây như thế, chưa,
thời mình đi làm thì chưa thế, Záruba tự nhủ, nhưng khéo mà nó đổ mất,
cột mỏng thế kia! “Chú ý chứ! Cái anh này, mù à?” Suýt nữa anh bị xe
đâm, suýt nữa anh bị xe điện leng keng cán chết; bố khỉ, mười hai năm
mình quên cả phố phường, mình muốn hỏi ai đó cái công trình to này là
công trình gì; mình muốn hỏi đi ra ga Tây Bắc hướng nào, vì anh nghe thấy
tiếng loảng xoảng của xe tải chở sắt thép, anh thử nói to với chính mình:
“Xin làm ơn chỉ giúp đi hướng nào ra ga Tây Bắc?” Không được, giọng nói
bị kẹt lại trong anh hoặc cái gì đó đã bị han rỉ hay câm lặng trong người; ba
năm đầu mình còn hỏi ai cái gì đó, nhưng sau đó thì thôi. “Xin làm ơn chỉ
giúp đi hướng nào...” Nhưng nó chỉ ậm ừ trong cổ, không phải là giọng của
con người.
