mình trả lời mình kiểu là lạ. Sau đó một cái đồ gỗ kêu cọt kẹt và mình nghĩ
là có trộm và bắt đầu lo sợ và xấu hổ. Trong lúc lo sợ mình bắt đầu quan sát
tình trạng thân thể mình, sợ toát mồ hôi khi nghĩ đến bệnh thận hay ung
thư. Bỗng nhiên mình nhớ ra một chuyện ngu xuẩn đáng xấu hổ nào đó mà
mình trót làm cách đây hai mươi năm mà đến bây giờ mình vẫn phải đổ mồ
hôi vì ngượng. Từng bước một mình phải đối chứng với cái tôi kỳ lạ, không
thể đuổi đi hay lấy lại được; với những yếu đuối, thô bỉ, xấu xa, khinh suất,
ngu xuẩn, bị khinh bỉ, nhục nhã, đau khổ và những chịu đựng đã trải qua đã
lâu. Và những điều xấu hổ, đau đớn và bị hạ nhục mà mình đã trải đang trở
lại; không có gì được bỏ qua đối với người mất ngủ. Toàn bộ thế giới của ta
bị méo đi và những hình ảnh đau lòng thì tăng lên; những việc mà ta đã
quên lâu rồi bỗng nhăn mặt nhìn ta như muốn nói: Đồ ngu ạ, lần ấy mi khu
xử đẹp nhỉ; và mi nhớ không - mối tình đầu khi mi mới mười bốn tuổi đã
không đến đúng hẹn? Và mi phải nhớ là lần ấy nó hôn nhau với người
khác, với thằng Vojta, bạn mi, và cả hai đứa cười mi! Mi, đồ xuẩn ơi, đồ
xuẩn ơi, đồ xuẩn ơi! Và mình trằn trọc trên cái giường nóng bỏng và muốn
nói: Trời ạ, mình chẳng sao hết! Cái gì đã qua thì đã qua và hết! Để các ông
biết, điều này không đúng. Những cái đã qua rồi thì vẫn đấy. Cả những cái
mình không biết vẫn tồn tại. Tôi khẳng định rằng trí nhớ vẫn còn sau khi
chết.
“Các ông bạn ạ, các ông biết tôi một chút mà; các ông biết rằng tôi
không phải là tên tồ tệch, cũng không là tên nhõng nhẽo, âu sầu, lắm mồm,
bất mãn, quan trọng hóa, đau khổ, phàn nàn, khó chịu hay bi quan. Tôi yêu
đời, yêu mọi người và yêu chính mình, tôi lao vào mọi việc như điên, tôi
thích đấu tranh với cái gì đó, tóm lại là tôi là người bằng da thịt trần tục,
như một gã đàn ông. Ngay cả lần đó tôi mất ngủ, ngày ngày tôi vẫn thúc
mình, huých mình từ việc này đến việc khác; các ông biết rằng tôi có tiếng
là người năng động. Và mỗi khi tôi lên giường để qua đêm không ngủ, tôi
nhân đôi cuộc sống của mình. Ban ngày là cuộc đời của một người đàn ông
năng nổ, thành đạt, tự mãn và khỏe mạnh, người đạt được tất cả nhờ năng
lượng, nhờ trí thông minh và sự may mắn không phải xấu hổ của mình.
