5
CHƯƠNG 40
PHÚC TRUNG LUẬN THIÊN
_________________________________ KINH VĂN ______________________________________
Hoàng-ðế hỏi :
--. Có người mắc bịnh Tâm-phúc MÃN, sớm ăn thời chiều không thể ăn, ñó là bịnh gì ?
Kỳ-Bá thưa rằng :
--. Bịnh ñó tên là CỔ-TRƯỚNG.
--. ðiều trị thế nào ?
--. Dùng Kê-thỉ lể. Một liều bớt, hai liều khỏi.
--. Có khi lại Phúc-phát, là vì sao ?
--. ðó là do sự ăn uống không giữ gìn, nên mới gây nên sự “ngã lại” như vậy.
Hoàng-ðế hỏi :
--. Có người mắc chứng “ñầy ách” ở Hung-hiếp và chi-lặc, không ăn ñược. Mỗi khi bịnh sắp phát, thời như ngửi
thấy mùi tanh hôi, nước mũi chảy ra, nhổ ra huyết, tứ chi lạnh, mắt hoa ; thường thường ñại, tiểu tiện cũng ra
huyết… ñó là bịnh gì ?
Kỳ-Bá thưa rằng :
--. Bịnh ñó gọi là HUYẾT-KHÔ. Nguyên nhân do lúc ít tuổi, có sự gì thoát mất nhiều huyết ; hoặc nhân lúc say
rượu mà nhập phòng, khí kiệt, Can thương ; ở con trai thời tinh bị khô kiệt, ở con gái thời nguyệt sự không xuống
ñược.
--. ðiều trị dùng phương pháp nào ?
--. Dùng 4 phần Ô-TẶC-CỐT, 1 phần LỰ-NHỰ. Hai vị hợp lại dùng trứng chim ñể luyện làm hoàn, viên bằng
hạt ñỗ nhỏ. Mỗi lần dùng 5 viên sau khi ăn cơm, tiêu với nước Bào-ngư… Thuốc ñó làm cho lợi Trường và chữa
ñau gan.
Hoàng-ðế hỏi :
--. Có người mắc chứng Thiếu-phúc to phình lên, trên dưới tả hữu như có quầng gốc… ñó là bịnh gì ?
Kỳ-Bá thưa rằng :
--. Bịnh ñó tên là PHỤC-LƯƠNG.
--. Vì sao mắc chứng ấy ?
--. Có một túi bọc máu và mủ ñặc ở ngang tại ngoài TRƯỜNG-VỊ… rất khó chữa. Mỗi khi án mạnh tay vào chỗ
ñó, thời ñau ñiếng người ñi.
--. Vì sao mắc bịnh ấy.
--. ðó vì ở dưới thời liền với Tam-âm, tất có lúc cũng “hạ” ra ñôi chút nùng huyết ; ở trên thời bách liền với Vị-
quản, tất có móc “ung” ở Vị-quản… tất phải trãi qua lâu ngày lắm mới gây nên bịnh ấy. Rất khó chữa. Nếu nó ở
trên rốn là nghịch, ở dưới rốn là thuận. ðừng ñộng ñến nó và cố chữa lấy khỏi ngay. Về phép ñiều trị ñã bàn rõ ở
thiên THÍCH-PHÁP.
Hoàng-ðế hỏi :
--. Có người suốt cả thân thể, ñùi, vế, chân ñều “thống”, lại ñau ở chung quanh rốn là bịnh gì ?
Kỳ-Bá thưa rằng :
--. Bịnh ñó cũng gọi là PHỤC-LƯƠNG, tức là PHONG-CĂN (gốc của chứng Phong). Cái phong-tà, tràn ra ở ðại-
trường mà bám vào HOANG. Mà cái gốc của Hoang lại ở dưới rốn, nên mới ñau xung quanh rốn. Không nên vọng
ñộng vào nó. Nếu ñộng vào nó sẽ gây nên chứng NIỆU-SÁP (tiểu-tiện buốt, nhỏ giọt, không ra ñược).
Hoàng-ðế hỏi :
--. Phu-tử thường nói chứng NHIỆT-TRUNG, TIÊU-TRUNG, không nên dùng các thứ cao-lương, phương-thảo,
thạch-dược…. Nếu dùng thạch dược sẽ phát triển, dùng phương thảo sẽ phát cuồng… Nghĩ như chứng Nhiệt-
trung, Tiêu-trung, phần nhiều chỉ hạng người phú quý hay mắc. Giờ cấm dùng thức cao lương, thế là không hợp
với lòng họ ; cấm dùng phương thảo, thạch dược, thời bịnh không sao khỏi ñược… vậy xin cho biết phải liệu trị thế
nào bịnh ñó !
Kỳ-Bá thưa rằng :
--. Cái khí của phương thảo tốt, cái khí của thạch dược hãn (dữ tợn, ñộc). Hai thứ khí ấy ñều có cái tính “cấp,
tật, kiên, kính…”. Cho nên nếu không phải là người có tâm tính hoà hoãn không uống ñược nó.
--. Phàm Nhiệt-khí thời lật-hãn (dữ tợn), dược khí cũng vậy ; hai thứ khí ấy gập nhau sẽ gây nên sự xung ñột,
e làm thương ñến TỲ. TỲ thuộc Thổ mà ghét Mộc. Nếu uống thứ thuốc ấy, ñến ngày Giáp-Ất sẽ nguy.
Hoàng-ðế hỏi :
