38
Dương thừa (3)
Âm thiếu (2)
Dương dễ tán mà Âm dễ tụ.
Cho nên DƯỠNG-SINH nên bảo tồn Âm-khí ;
Âm suy thời khí tán.
Biết ñược tin tường 5 ñiều trên là thông ñược chữ THỜI gồm trong 4 chữ THỜI - VỊ -
TRUNG – CHÁNH của Dịch-lý rồi vậy.
Bật Thánh-nhân ngày xưa cũng chỉ có bấy nhiêu.
“ Ôi ! chỉ có bật Thánh-nhân thôi sao ?”
Biết lúc phải tiến mà tiến,
Lúc phải thối mà thối ;
Biết lúc phải giữ cho còn mà giữ cho còn ;
Biết lúc phải làm cho mất mà làm cho mất ;
Nhưng không bao giờ làm mất chỗ “CHÁNH-TRUNG”
TRI và HÀNH ñược bấy nhiêu,
ðó là thể hiện ñược tất cả tinh hoa của Dịch-lý vậy…,.
-- o0o --
7 NGUYÊN LÝ CỦA TRẬT TỰ VŨ-TRỤ
1-. Bất cứ cái gì ñều có thỉ có chung.
2-. Bất cứ cái gì có mặt thì có lưng (phía trước, phía sau)
3-. Không có một cái giống nhau.
4-. Bề mặt càng lớn thì bề lưng càng to.
5-. Mọi tương phản ñều bổ túc cho nhau.
6-. Âm và Dương là những sự phân hạng của mọi phân cực. Chúng tương phản nhau nhưng bổ túc cho nhau.
7-. Âm và Dương là hai cánh tay của Thái-cực.
12 ðỊNH LÝ CỦA NGUYÊN-LÝ ÂM DƯƠNG
1-. Âm và Dương là 2 cực ñoan khởi ñộng khí sự bành trướng vô cùng phát hiện ra ở ñiểm tách ñôi.
2-. Âm và Dương ñược sinh sản ra không ngừng do sự bành trướng siêu nghiệm.
3-. Âm thì ly tâm – Dương thì hướng tâm. Âm và Dương sinh ra năng lượng.
4-. Âm hấp dẫn Dương và Dương thu hút Âm.
5-. Âm và Dương hoà hợp theo tỉ lệ bất ñịnh ñể tạo ra mọi hiện tượng.
6-. Mọi hiện tượng ñều phù ảo, ñó là những cấu tạo hết sức phức tạp và luôn luôn biến dịch các phân cực Âm
và Dương. – Vạn vật ñều không ngừng nghỉ.
7-. Không có gì hoàn toàn Âm hay hoàn toàn Dương, ngay cả trong hiện tượng bề ngoài xem ra giản dị nhất.
Mỗi vật chứa sự phân cực ở mọi ñẳng cấp của sự cấu tạo nó.
8-. Không có gì trung hoà – Âm hoặc Dương phải có một bên lấn hơn.
9-. Sức thu hút tỉ lệ với hiệu số của 2 phân cực Âm và Dương.
10-. Âm ñẩy lui Âm và Dương xua ñuổi Dương. Sức ñẩy lui hay hấp dẫn tỉ lệ nghịch với hiệu số của 2 năng lực
Âm, Dương.
11-. Với thời gian và không gian, Âm sinh Dương và Dương sinh Âm.
12-. Mọi vật thể ñều Dương ở trong và Âm ở ngoài.
THỜI –
QUẺ
KIỀN
Văn ngôn viết :
“Quân tử tiến ñức tu nghiệp dục cập thời dã, cố vô cửu”
(Người quân tử tiến ñức tu nghiệp, chỉ cầu hành ñộng cho kịp thời, bởi thế mới không lỗi lầm).
ðó là tất cả bí quyết trong ñạo “xử kỷ tiếp vật” của Chu-Dịch.
“ Chung nhật kiền kiền dữ thời giai hành”
(Cả ngày chăm lo sốt sắng là muốn cùng ñi ñúng với chữ THỜI – Tức là ñúng lúc hợp thời).
Bỏ mất chữ THỜI thì hành ñộng nào cũng sẽ hỏng, có khi nguy hại… khôn lường.
Chữ THỜI của Chu-Dịch không phải là cái ðạo xu thời phụ thế mà phải biết tuỳ thời mà thuận, tuỳ thời mà
chống ñể ñừng mất ñạo TRUNG.
