43
30-.
TRUNG ðẠO
Dụng sự thà rằng bị sai lầm trong lúc thong thả, chứ không nên ñể xảy ra trong lúc cấp
bách. – Thà rằng bị sai lầm trong khí còn giản lược, chứ không nên ñể xảy ra trong khi ñã xét kỹ.
– Thế nên sai lầm xảy ra trong khí ñã xét kỹ thì không thể dung ñược. Nên giữ mức Trung-ñạo và
ñãi ngộ với người trong lúc thong thả mới là phương pháp làm việc xử sự với chúng vậy.
31-.
LO XA
“Ôm lửa ñể dưới ñống củi, nằm lên trên, lửa chưa cháy tới ñã cho là an ổn”. –
Lời nói này
thực là một lời ví dụ về cơ an, nguy, lẽ sinh tử rõ như ban ngày, không sai chút nào.
32-.
THÀNH CÔNG
Lấy ñá mài, mài ñá mài, tuy không thấy nó mòn nhưng có lúc thấy nó hết. Trồng cây, vun
bón cây, tuy không thấy nó cao, nhưng có lúc thấy nó lớn. Chứa góp ñức hạnh, tuy không biết sự
hay của nó, nhưng có lúc ñắc dụng. Bỏ nghĩa trái lý, tuy không biết sự xấu xa của nó, nhưng có
lúc sẽ chết vì nó. – Người học ðạo, quả như suy tính kỹ lưởng ñược những lời nói trên và noi theo
thực hành, quyết ñịnh thành bậc ðại-trí và mỹ danh vang dội.
ðó là ðạo-lý xưa nay không thay ñổi vậy.
33-.
TÂM LƯỢNG
Hoạ phúc nương tựa nhau, tốt xấu cùng lãnh vực, chúng ñều do nơi việc làm của người mà
người tự làm lấy. Như vậy há không ñáng suy nghĩ sao !
Hoặc chuyên ñể sự mừng giận trong mình mà lòng dạ hẹp lại, không có lượng bao dung ;
hoặc phóng túng tư tâm, tiêu dùng hoang phí, theo dục vọng của người. – Những việc như trên
ñều không phải là những việc cấp bách của trụ trì, mà thwcjh ra nó là sự dang dở của tình ý, từ
chổ xa xôi mà dần dần phát khởi.—Do ñó nó tạo thành cơ sở, căn nguyên của hoạ hại vậy.
34-. HOẠ PHÚC
Hoạ có thể sinh ra Phúc và Phúc có thể sinh ra Hoạ.
Hoạ sinh Phúc : vì người ta khi ở vào chổ tai ách, tha thiết nghĩ về sự an và sâu xa tìm cầu lý
giải thoát, nên kinh cẩn sợ hải. ðể tâm vào việc làm, do ñó Phúc sinh ra là thích ñáng vậy.
Phúc sinh ra Hoạ : vì khi người ta ở vào chỗ an lạc thái bình, phóng túng trong sự xa hoa
dục lạc, dang dỡ trong sự kiêu mạng, lười biếng. Do ñó, càng nhiều sự sơ sót, khinh người, nên
hoạ sinh ra là thích ñáng vậy.
35-.
MINH ðẠO
Như người ñi nắng ghét thấy dấu vết va hình bóng, liền quay ñầu chạy. – Song càng chạy lẹ
bao nhiêu, dấu vết càng nhiều và hình bóng càng nhanh bấy nhiêu.
Chẳng bằng vào chỗ rợp mà nghỉ, hình bóng tự diệt và dấu vết tự dứt.
Hàng ngày xét rõ việc này, chỉ một phút tỉnh toạ có thể tiến ñược ðạo vậy.
36-.
LƯỢNG SỨC
Ngồi vị trụ trì, ếu năng lực ít mà trách nhiệm quá nặng thì ít có vị làm việc trọn vẹn. Vi, phúc
ñức ít ỏi, ñộ lượng hẹp hòi, kiến văn thô lậu, không theo việc Thiện, làm ñiều nghĩa lại tự cao, tự
quàng mà ra vậy.
37-.
THÀNH TÍN
Cổ nhân nói : “Aó mặc, cơm ăn có thể bỏ ñược, chứ thành tin không thể mất ñược”.
Kinh DỊCH chú : “chỉ có sự chí thành ñối với thiên hạ, mới hiểu hết ñược tình của thiên hạ”. –
Hiểu hết ñược tình của thiên hạ, mới hiểu hết ñược tình người”.
Thành không hết lòng thì người không cảm.—Tổn không ñến nơi thì ích cũng chẳng tới. –
Thành tín không thể xa mình trong giây lát, rõ vậy.
38-. SỬA SAI
Nghe lời nói có nghĩa lý mà Tâm chuyển vời tới ñó, thường tình là khó. Thấy ñiều thiện mà
vui theo là ñiều mà bậc hiền ñức ưa chuộng.
39-.
THEO ðẠO
Duy có người hiển ñạt, không ghét nói lỗi mình. Không vui thuận lòng mình, chỉ biết theo
ðạo, nên ñược tình người mà tùng lâm ñược chỉnh lý vậy.
40-.
ðỨC HẠNH
Người hiền cẩn thận ngay từ lúc ban ñầu. – Thánh-nhân giữ gìn khí nó còn vi tế. Sách xưa
nói : “Không giữ hạnh nhỏ, sau luỵ ðức lớn”.
41-.
CAO THƯỢNG
Kẻ sĩ cao thượng không lấy danh vị làm vinh và con người ñạt lý không bị chèn ép làm khỗn.
– Con người nhờ chút ân huệ gắng sức làm theo, ñược chút lợi lộc ñem lòng cung kính. Những
người ấy ñều là những hạng trung bình trở xuống mới làm việc trên.
42-.
TAM QUYẾT
-. KIẾN SỰ (thấy rõ việc)
-. NĂNG HÀNH (làm việc ñạt tới ñích)
-. QUẢ ðOÁN (quả quyết trong việc xét ñoán một cách minh bạch)
3 ñiều ấy thiếu một thì thấy việc không rõ, sau sẽ bị tiểu nhân khinh mạn và ñạo trụ trì
không chấn hưng ñược.
