quyền chỉ huy của Thiếu tá de Marmier, nhiều máy bay Lysander mà chúng
tôi đã đưa từ Anh tới trong thùng và đã được lắp ráp vội vàng tại Douala,
đã bay trên địa bàn và thả xuống vài trái bom. Đúng lúc bấy giờ,
d’Argenlieu trên tàu Savorgnan de Brazza, tiếp nối có tàu Commandant
Dominé, tiến vào vũng tàu nơi tàu Bougainville hiện diện. Bất chấp những
thông điệp thân thiện được người của chúng tôi lặp lại nhiều lần,
tàuBougainville bắt đầu nổ súng. Sự đáp trả của tàu Brazza làm cho con tàu
chống đối này bốc cháy. Trong lúc đó, đội quân lê dương đánh tan ổ kháng
cự của các đơn vị Vichy tại phi trường. D’Argenlieu đã cho gửi tới tướng
Têtu một thông điệp yêu cầu ông này ngừng chiến đấu và cuộc đầu hàng
được ký kết. Koenig chiếm đóng Libreville. Parant, người được tôi chỉ định
làm Thủ hiến Gabon, bắt đầu đảm nhận nhiệm vụ. Số người chết, than ôi,
lên tới 20 người.
Ngày hôm trước, tàu ngầm Poncelet khi rời Port-Gentil và gặp ngoài
khơi một trong những chiếc tàu tuần tra của Cunningham, đã phóng vào nó
một trái ngư lôi. Bị trúng đạn của tàu tuần tra, chiếc tàu ngầm nổi lên và
trong lúc đoàn thủy thủ được quân Anh đón về, Thiếu tá thuyền trưởng
Saussine đã đục thủng tàu và dũng cảm chìm theo tàu.
Còn lại việc đánh chiếm Port-Gentil. Điều này đã được thực hiện ngày
12 tháng Mười một sau những cuộc thương lượng lâu dài nhưng không có
sự chống trả. Nạn nhân duy nhất của chiến dịch cuối cùng này là Thủ hiến
Masson; ông này sau khi đưa Gabon gia nhập chúng tôi vào tháng Tám, đã
thay đổi quyết định sau đó. Sau khi Libreville bị chiếm, con người đáng
thương này vì thất vọng do những sai lầm và hậu quả của sự việc trên nên
đã lên tàu Brazza tới Port-Gentil cùng với Đại tá Crochu, Tham mưu
trưởng của Têtu. Mục đích của họ là yêu cầu quan chức và quân đội đồn trú
nơi đây đừng dấn thân vào một cuộc chiến huynh đệ tương tàn. Cuộc vận
động này đã góp phần ngăn ngừa nỗi bất hạnh. Nhưng, cạn kiệt vì những
thử thách cân não mà ông đã trải qua, Masson đã treo cổ trong cabin của
mình trong chuyến vượt biển trở về.
Tôi tới Libreville ngày 15, Port-Gentil ngày 16 tháng Mười một. Tình
cảm nổi trội trong dân chúng là sự mãn nguyện vừa ra khỏi một tình huống
