khả năng gây ra cho các dân tộc bị cầm tù. Họ đã tức khắc bắt đầu tổ chức
bộ máy tuyên truyền hướng về người Pháp. Nhưng trong việc này cũng như
trong tất cả, nếu họ thành thật ưu đãi cho de Gaulle và Nước Pháp Tự Do
được gây tiếng vang khắp nước thì họ cũng có tham vọng lợi dụng điều này
trong khi vẫn là người dẫn dắt cuộc chơi. Về phần chúng tôi, chúng tôi chỉ
muốn nói nhân danh chính chúng tôi. Với bản thân tôi, cố nhiên tôi không
bao giờ chấp nhận một sự giám sát nào và ngay cả một ý kiến xa lạ nào, về
những gì tôi cần nói với nước Pháp.
Những quan điểm khác biệt này được sắp xếp trong một thỏa hiệp trên
thực tế theo đó Nước Pháp Tự Do được sử dụng các làn sóng phát thanh
mỗi ngày hai lần trong năm phút. Mặt khác và độc lập với chúng ta, ê-kíp
nổi tiếng “người Pháp nói với người Pháp” vẫn hoạt động dưới sự điều
khiển của ông Jacques Duchesne, nhà báo được đài BBC sử dụng. Nhiều
người của phong trào Nước Pháp Tự Do như Jean Marin và Jean Oberlé đã
tham gia ê-kíp này với sự đồng tình của tôi. Vả chăng, ai cũng biết ê-kíp
này quan hệ chặt chẽ với chúng tôi trong suốt thời gian dài. Tôi cần phải
nói rằng tài năng và sự hữu hiệu của nhóm này đã khiến chúng tôi quyết
định dành cho họ tất cả sự cộng tác có thể được của chúng tôi. Chúng tôi
cũng làm điều đó với tạp chí Pháp Tự do ra đời nhờ sáng kiến của các ông
Labarthe và Raymond Aron. Chúng tôi cũng đối xử cách đó với hãng
Thông tin Pháp độc lập và tờ báo ngày France, cái thì do Mailhaut tức
Bourdan điều khiển, cái thì do ông Comert, với sự ủng hộ trực tiếp của Bộ
Thông tin Anh nhưng không dính dáng gì tới chúng tôi.
Mọi việc cứ tiến triển như thế với một vài vụ rắc rối, khi các lợi ích và
đường lối của nước Anh và Nước Pháp Tự Do vẫn song song với nhau. Về
sau, những cuộc khủng hoảng phải xảy ra, và những người tuyên truyền của
“người Pháp nói với người Pháp,” của hãng Thông tin Pháp độc lập, của tờ
báo ngày France, không nhiệt tình theo cuộc tranh luận của chúng tôi. Sự
thật là nhờ những ăng-ten của Brazzaville mà chúng tôi luôn có phương
tiện công bố những gì lợi ích cho chúng tôi. Ngay từ đầu, đài phát thanh
châu Phi khiêm tốn của chúng tôi đã hoạt động tích cực và chính tôi cũng
thường dùng nó. Nhưng chúng tôi muốn nó lớn mạnh và trải rộng ra.
