Canada, nhất trí với Hoa Kỳ nếu không nói là theo sự xúi giục của nước
này, đã quyết định, dù muốn dù không, cho đổ bộ tại Saint-Pierre nhân sự
cần thiết để bảo đảm trạm vô tuyến. Chúng tôi phản đối ngay với London
và Washington. Nhưng ngay khi xảy ra một vụ can thiệp của nước ngoài
vào lãnh thổ Pháp, tôi không được phép chần chờ gì nữa. Tôi ra lệnh cho
Muselier tập hợp ngay tức khắc Saint-Pierre-et-Miquelon. Ông thực hiện
điều này vào hôm trước Noël trong sự cuồng nhiệt cực kỳ của dân chúng,
mà không cần phải nói bằng thuốc súng. Một sự bỏ phiếu toàn dân cho
Nước Pháp Tự Do với một đa số áp đảo. Những người trẻ đăng ký nhập
ngũ ngay. Những người đứng tuổi họp thành một phân đội để bảo đảm việc
phòng thủ các đảo. Savary được bổ nhiệm làm người đứng đầu bộ máy
hành chính thay cho Thủ hiến.
Người ta có thể tin rằng hoạt động nho nhỏ đó, được thực hiện rất đỗi
thành công, sẽ được công nhận dễ dàng bởi chính phủ Mỹ. Nhiều lắm
người ta phải mong đợi một thái độ cáu gắt nào đó trong các văn phòng của
bộ Ngoại giao. Vậy mà một trận bão thật sự đã nổ ra tại Hoa Kỳ. Chính ông
Cordell Hull đã phát động nó bằng một thông báo cho biết ông bỏ dở kỳ
nghỉ Noël và khẩn cấp trở về Washington. Ông Bộ trưởng nói thêm: “Hành
động của các con tàu mệnh danh là của Pháp tại Saint-Pierre-et-Miquelon
đã xảy ra mà Hoa Kỳ không được biết trước và cũng không có sự đồng tình
nào.” Ông kết thúc và tuyên bố rằng chính phủ của ông “đã yêu cầu chính
phủ Canada cho biết đã dự kiến những biện pháp nào để khôi phục nguyên
trạng trên các đảo.”
Tại Hoa Kỳ, trong ba tuần lễ, sự náo động của báo chí và sự xúc động
của dư luận đã vượt qua những giới hạn có thể tưởng tượng được. Vụ rắc
rối bất ngờ đem lại cho công chúng Mỹ cơ hội để họ cho thấy họ ưa thích
cái nào hơn giữa một chính sách chính thức vẫn còn tin vào Pétain và tình
cảm của nhiều người thiên về de Gaulle. Còn chúng tôi, mục tiêu đã đạt
được, chúng tôi muốn giờ đây đưa Washington tới một sự am hiểu đúng
đắn các vấn đề. Bởi Churchill đang ở Québec họp bàn với Roosevelt, tôi
điện cho ông Thủ tướng để báo cho ông biết về hậu quả xấu do thái độ của
bộ Ngoại giao Mỹ gây ra trên dư luận Pháp. Churchill đáp lại rằng ông sẽ
