Dù sao, các đơn vị hợp thành, các phong trào, giờ đây hiện hữu, thật
kiên quyết trong nhiều mặt, nhưng vẫn thiếu trầm trọng cán bộ quân đội.
Nơi nào chúng tôi có thể và cần tìm ra họ, tức là trong số những người còn
lại từ quân đội, thì Vichy cản đường họ. Tuy nhiên những hành vi kháng
chiến đầu tiên vẫn phát xuất từ các quân nhân. Nhiều sĩ quan thuộc các bộ
tham mưu của quân đội và các vùng, đã đánh cắp phương tiện của các ban
đình chiến. Cơ quan tình báo tiếp tục áp dụng trong bóng tối những biện
pháp phản gián và từng lúc chuyển các thông tin cho người Anh. Dưới ảnh
hưởng của các tướng: Frère, Delestraint, Verneau, Bloch-Dassault,
Durrmeyer, và bằng cách sử dụng đặc biệt các hội ái hữu của các binh
đoàn, những biện pháp động viên đã được chuẩn bị. Tướng Cocher mở đầu
chiến dịch tuyên truyền tích cực chống lại tinh thần đầu hàng. Trong số
những người hướng dẫn các công trường tuổi trẻ, gồm đông đảo cựu quân
nhân, nhiều người vẫn tập dượt và tập dượt cho người khác hầu cầm vũ khí
chiến đấu. Trong những gì còn lại từ các đơn vị đã được thành lập, hầu như
tất cả các sĩ quan, những người có cấp bậc, binh lính, đều không giấu hi
vọng trở lại với cuộc chiến đấu.
Công chúng cũng thấy điều đó là tốt. Một cuốn phim thời sự đến từ
Pháp mà tôi đã xem tại London, đã cho tôi một thí dụ cảm động về chuyện
này. Người ta thấy trong phim, trong một chuyến thăm Marseille, Pétain
xuất hiện tại bao lơn tòa thị chính trước những đội quân và đám đông sôi
sục nhiệt tình yêu nước. Người ta nghe thấy ông không cưỡng được trước
khí thế sôi nổi của quần chúng, bất ngờ thét lên: “Đồng bào đừng quên rằng
tất cả đồng bào luôn bị động viên đấy!” Người ta chứng kiến sự bùng vỡ
nhiệt tình mà những lời nói đó gây ra trong đám đông thuộc dân thường và
quân đội đang cười và khóc vì xúc động.
Bất chấp tình trạng tù đày và chết chóc của hầu hết và thường khi của
những người ưu tú nhất, quân đội vẫn sẵn sàng một cách tự phát ủng hộ
cuộc kháng chiến của dân tộc. Nhưng đó không phải là điều mong muốn
của “chính phủ” mà họ buộc phải tuân thủ. Thực hiện trước tiên viễn tưởng
của sự trung lập, tiếp đến của sự cộng tác, Vichy ngăn cản họ đáp ứng xu
hướng của chính họ và giam giữ họ về mặt tinh thần trong một sự bế tắc mà
