Không thể thay đổi được tình huống kỳ quặc này, bởi đảng cấp tiến – nếu
không có sự khoan nhượng của họ thì chính phủ mới có lẽ đã sụp đổ – nhất
quyết yêu cầu lãnh tụ của họ phải có vị trí trong chính phủ nhằm đợi thời
cơ chiếm lại quyền lãnh đạo. Cùng lúc đó, ông Paul Reynaud vì nôn nóng
muốn mở rộng cái đa số ít ỏi của mình mà cố tìm cách làm dịu đi thành
kiến của những người ôn hòa đối với ông. Đây quả là một công việc gian
nan, bởi một bộ phận không nhỏ của phe hữu mong muốn được hòa bình
với Hitler và thỏa thuận với Mussolini. Do đó ông Thủ tướng buộc phải
đưa ông Paul Baudouin, người hoạt động rất tích cực trong các nhóm này,
làm Thứ trưởng Ngoại giao, đồng thời bổ nhiệm ông này làm thư ký Hội
đồng Chiến tranh mà ông mới lập ra.
Thật ra ông Paul Reynaud đã nghĩ tới việc giao phó chức vụ này cho
tôi. Hội đồng Chiến tranh có thể đóng một vai trò quyết định bởi họ phụ
trách việc tổ chức chiến tranh, và xuất phát từ mục tiêu này họ tập hợp các
vị bộ trưởng chính yếu cũng như các vị tổng tư lệnh của quân đội, hải quân
và không quân. Nhiệm vụ của thư ký Hội đồng là chuẩn bị các cuộc thảo
luận, tham dự các buổi họp, thông báo các quyết định và theo dõi việc thực
thi các quyết định đó. Nhiều điều sẽ phụ thuộc vào cách thức thực hiện
nhiệm vụ này ra sao. Nhưng trong khi ông Paul Reynaud mong muốn tôi
đảm đương công việc này thì ông Daladier lại không đồng ý. Khi người
đưa tin của Thủ tướng tới đường Saint-Dominique
mong muốn này, ông Daladier đáp lại ngay lập tức: “Nếu De Gaulle tới
đây, tôi sẽ rời văn phòng này, bước xuống cầu thang và gọi điện yêu cầu
ông Paul Reynaud đặt anh ta thế vào chỗ của tôi.”
Ông Daladier hoàn toàn không thù ghét gì con người tôi. Đích thân
ông đã chứng tỏ điều đó khi một thời gian trước đây, trên cương vị bộ
trưởng, ông chủ động ghi tên tôi vào danh sách nâng bậc trong lúc đám thư
ký âm mưu gạt tôi ra. Nhưng vốn là người chịu trách nhiệm quốc phòng từ
nhiều năm nay, ông Daladier đã trở nên gắn bó với hệ thống hiện hành.
Ông nhận thấy chẳng sớm thì muộn các biến cố tự chúng sẽ đưa ra lời phán
xét. Ông cũng lường trước được những hậu quả tai hại mà lời phán xét đó
