cho các quan chức trước đây phục vụ cho quân đội Indonesia
(TNI); nỗi lo sợ của các quan chức cao cấp của TNI rằng sự độc
lập của Đông Timor có thể làm trầm trọng thêm các phong trào
của những người thuộc chủ nghĩa ly khai ở Aceh và các tỉnh
khác. Habibie không ở trong tình thế có thể từ bỏ Đông Timor
mà không để lại các hậu quả nghiêm trọng.
Tôi đã nghĩ đến việc lực lượng dân quân cố gắng gây ảnh
hưởng đến số phiếu bằng cả các hình thức công bằng lẫn gian
lận. Nhưng tôi không bao giờ tưởng tượng được rằng họ sẽ tàn
phá cả đất nước một cách có hệ thống chỉ vòng trong hai tuần lễ
giữa thời điểm thông báo các kết quả trưng cầu dân ý và lúc lực
lượng InterFET đến. Việc TNI để cho họ làm điều này thật phi lý
nhưng cho tới lúc đó, nhiều thứ phi lý đã xảy ra, vốn là lý do tại
sao Singapore, giống như các nước khác trong khối Asean, vẫn
đứng ngoài vấn đề Đông Timor.
Khi Abdurrahman Wahid còn là một ứng cử viên Tổng
thống, ông nói vào ngày 13/10 rằng Úc đã “làm bẽ mặt chúng
ta” và đề nghị ngưng các quan hệ. Mười ngày sau khi đắc cử
Tổng thống, ông nói: “Nếu Úc cần một đất nước có 210 triệu dân
chấp nhận, chúng ta sẽ rộng lòng đón họ. Nếu họ muốn không
dính với chúng ta, cũng được”. Đại sứ Úc đã làm việc cật lực để
giảm bớt lời hùng hổ này, nhưng phải mất một khoảng thời gian
thì mối quan hệ mới trở lại như trước khi khủng hoảng.
Người Úc đã có cuộc thử lửa đầu tiên trong một cuộc khủng
hoảng ở châu Á. Thủ tướng John Howard có thể đã không hiểu
được mối nguy hiểm của việc quan hệ với một Tổng thống tạm
thời như Habibie, nhưng khi việc quan trọng rõ ràng diễn ra,
Howard đã làm những gì mà một vị Thủ tướng Úc nên làm. Với
sự ủng hộ mạnh mẽ của công chúng và giới truyền thông Úc,
ông đã gửi quân đội Úc để lãnh đạo lực lượng InterFET vào Đông
