của chúng tôi. Làm như thế, New Zealand đã chuyển biến sớm
hơn Mỹ và cộng đồng châu Âu. Khi Bộ trưởng Ngoại giao của
chúng tôi giải thích với ông ta rằng tổn thất do tình trạng hủy
bỏ tình trạng GSP của New Zealand là không đáng kể, nhưng
chúng tôi sẽ phải chịu mất mát lớn nếu người Mỹ và người châu
Âu cũng làm theo họ. Lange đã chấp nhận lời trình bày và phục
hồi tình trạng GSP cho chúng tôi.
Không có lượng dự trữ lớn vàng, kim cương, than đá,
uranium và các khoáng sản khác để mang đến một cuộc sống
sung sướng như Úc, nên New Zealand không mang tư tưởng là
“một đất nước may mắn”. Khi giá thực phẩm xuất khẩu của họ
giảm vào những năm 80, Lange và Douglas giảm mức trợ giá
cho nông dân và khiến cho New Zealand tích cực cạnh tranh
hơn. Đó chính là công trạng lớn lao của Thủ tướng Jim Bolger.
Khi Đảng Quốc gia của ông trở lại nắm quyền vào năm 1990,
ông ta đã tiếp tục các chính sách tự do này.
Tôi chưa bao giờ có sự bất đồng nào với các nhà lãnh đạo
New Zealand, ngay cả với Bob Muldoon, người có thể gay gắt và
nóng tính trong các cuộc tranh cãi. Theo như tôi biết thì người
New Zealand tôn trọng các cam kết của họ.
30 Ở đây là giải Nobel hòa bình năm 1996.
31 Quen thuộc hơn với thuật ngữ “chế độ thuế quan ưu đãi phổ cập”, thường được ký
kết giữa hai nước quy định những ưu đãi về thuế quan do các nước công nghiệp phát
triển dành cho một số sản phẩm nhất định mà họ nhập khẩu từ các nước đang phát
triển. Điểm đặc biệt là GSP không mang tính “có đi có lại” mà chỉ là những thỏa thuận
ưu đãi mang tính một chiều, nước cấp GSP không đòi hỏi ở nước nhận GSP những ưu
đãi tương tự. GSP có thể là chữ viết tắt của Generalized System of Preferences (theo
wikipedia.org) hoặc Generalised Scheme of Preferences (theo website của EU
ec.europa.eu).
