xét xử. Tôi bảo bà rằng phe đối lập chính thức phản đối luật
pháp tại mỗi kỳ bầu cử và mỗi lần như vậy, một đa số áp đảo
trong toàn thể cử tri vẫn bỏ phiếu cho chúng tôi và cho luật
pháp. Singapore là một xã hội nho giáo đặt quyền lợi cộng đồng
lên trên quyền lợi cá nhân. Trách nhiệm hàng đầu của tôi là
hạnh phúc của toàn dân tộc. Tôi đã phải đối đầu với những kẻ
đảo chính, những người mà chúng tôi không thể tìm được nhân
chứng chống lại họ ở các phiên tòa công khai. Nếu tôi theo
phương cách của bà, Singapore sẽ gặp tai họa. Nước Mỹ có thể
làm được gì để cứu Singapore? Nếu nước Mỹ có thể cho
Singapore hưởng quy chế như Puerto Rico và bảo hiểm tương lai
của Singapore, tôi sẽ theo lời bà. Khi đó, nếu Singapore thất bại,
nước Mỹ sẽ phải nhặt từng mảnh vỡ. Derian căng thẳng đến nỗi
bà hỏi bà có thể hút thuốc được không, mặc dù bà đã được đại sứ
Mỹ cho biết trước rằng tôi bị dị ứng với khói thuốc lá. Khi bà
không thể chịu đựng được nữa, tôi cảm thấy ái ngại cho bà và đã
đưa bà lên lầu, ra ngoài hiên thoáng đãng nơi bà làm dịu đi sự
thất vọng bằng những hơi thuốc dài. Điều đó cũng chẳng cải
thiện được các lý lẽ của bà. 20 năm sau, trong hồi ký của ngài
Đại sứ John Holdridge, người có mặt trong cuộc gặp gỡ với
chúng tôi năm 1978, viết như sau:
“Lý Quang Diệu, người mà tôi đã vài lần được nghe ông tự
mô tả là “người cuối cùng của triều đại Victoria”, thật sự đã
và đang là một nho sĩ trung thành. Ông và các đồ đệ của ông
đã nỗ lực khắc sâu giá trị đạo đức của nho giáo vào thế hệ trẻ
Singapore. Trái lại, Derian là một người từng trải của phong
trào dân quyền ở Nam Mỹ, nơi có những cuộc xung đột
thường xuyên giữa những người biểu tình cho dân quyền với
chính quyền địa phương và cuộc đấu tranh đó là hình ảnh
thu nhỏ của những niềm tin về “quyền con người” vốn gắn
