đám đông chục nghìn người hò reo trong một cuộc mít-tinh
ngày 13/8 tại sân vận động Happy World đánh dấu việc thành
lập đảng Barisan Sosialis, Lim Chin Siong tuyên bố rằng chủ
nghĩa thực dân là trở ngại lớn nhất đối với việc hợp nhất giữa
Singapore và Liên bang. Chính chủ nghĩa thực dân Anh đã chia
Malaya làm hai thực thể riêng rẽ. “Vì vậy, nếu chúng ta tiêu diệt
chủ nghĩa thực dân, chúng ta sẽ tiến gần hơn đến sự hợp nhất,
và nếu sự hợp nhất có nghĩa là thực sự tái thống nhất, chúng ta
sẽ vô cùng sung sướng ủng hộ nó.” Tiếng vỗ tay vang dội như
sấm hoan nghênh Lim khi ông ta nói bằng tiếng Malay và
Hokkien nhưng tôi không chắc là thính giả nhiệt thành đồng ý
phần này trong bài diễn văn. Sự tái thống nhất, dù thực hay
không, sẽ làm giảm đi sức mạnh của khối nói tiếng Hoa đang
chiếm đa số và khiến họ trở nên mong manh hơn trước các biện
pháp an ninh.
Barisan không phải là yếu tố mơ hồ duy nhất. Người Anh
đóng vai trò chủ chốt trong vở kịch này bởi vì mọi thứ đều tùy
thuộc vào sự nhất trí của họ với Tunku, rằng ông này sẽ đóng
một vai trò quyết định về tương lai của Singapore. Điều đó
không chỉ tạo “sự liên kết”, mà còn làm cho sự hợp nhất là cần
thiết. Philip Moore trong báo cáo ngày 18/10 gửi cho Ian
Wallace ở Vụ Thuộc địa ở London, đã viết:
“Dĩ nhiên không bao giờ có nghi vấn là chúng ta không
sẵn sàng để đối phó với vấn đề cộng sản ở Singapore trong
giai đoạn trước mắt, nhưng chúng ta phải thuyết phục
Tunku rằng, về lâu dài, chỉ một mình ông ta thôi trong bối
cảnh hiện nay của dư luận quốc tế cũng có thể giải quyết vấn
đề Singapore… Chủ yếu là làm cho ông ta đừng có ảo tưởng
rằng trên một nền tảng mơ hồ, Singapore có thể để lại cho
người Anh một cách an toàn.”
