đảo!” Ông minh họa điều này bằng câu nói của một người nông dân
khôn ngoan, rằng: “Hãy cho tôi biết nơi tôi sẽ chết để tôi tránh chỗ đó
khi còn sống.”
Nhưng trong khi Munger ám chỉ nghĩa bóng của câu
nói đó thì Buffett lại hiểu nó theo nghĩa đen. Ông thiếu cái uyên thâm lẫn
nhạy cảm về thuyết định mệnh của Munger, đặc biệt khi ai đó đề cập đến
chủ đề có liên quan đến cái chết của chính ông ấy.
Tuy nhiên, cả hai đều bị “nhiễm” chứng thích lên lớp kẻ khác. Munger tự
xem mình là “mô phạm”. Ông miệt mài soạn ra các bài thuyết trình trong
những dịp đặc biệt nào đó để nói về chủ đề nghệ thuật thành công.
Những bài phát biểu của ông đánh động lòng người và truyền cảm hứng
mạnh mẽ đến mức người ta đổ xô săn lùng và chuyền tay nhau đọc cho
tới khi Internet làm cho nó trở nên dễ tiếp cận hơn với tất cả mọi người.
Ông ngày càng hăng hái phát biểu hơn, đến nỗi không ít lần, bỗng trở
thành một nhà diễn thuyết “tự mình mời mình”, theo cách nói của
Buffett, và đã từng bị lôi xuống khỏi sân khấu. Về mặt cá nhân, Munger
có khuynh hướng thuyết giảng hoặc cho chính mình hoặc cho người
khác, đàm luận với ông ấy cũng giống như ngồi phía sau hậu trường sân
khấu vậy.
Nhưng trong khi tự xem mình là một nhà khoa học và kiến trúc sư
nghiệp dư, cũng như không ngần ngại giải thích với mọi người về các
học thuyết của Einstein, Darwin, những thói quen tư duy theo lý trí và cả
về khoảng cách lý tưởng giữa các chú ngựa ở tiểu khu Santa Barbara, dù
sao Munger vẫn rất thận trọng trong việc mạo hiểm đi quá xa những điều
ông biết. Ông rất sợ bị làm con mồi cho cái mà một người bạn cùng lớp
hồi ở Trường Luật Harward gọi là “Vụ Rắc Rối Nút Giày”. “Cha ông ấy
đi làm bằng xe đưa đón hằng ngày với cùng một nhóm người,” - Munger
nói. “và một ngày nọ một người trong số họ không biết làm cách nào đã
mua vét hết tất cả các nút giày trên thị trường - một thị trường thực sự rất
nhỏ, nhưng ông ấy đã thu gom tất tần tật các loại nút giày. Ông ta làm ra
vẻ không thể nào nhầm lẫn bất cứ thứ gì, và cũng có thể là tất cả mọi thứ
mà chúng ta có thể tưởng tượng ra. Nhưng, vụ đầu cơ tuyệt đối nút giày
đã làm ông ta trở thành một chuyên gia biết tất cả mọi thứ. Warren và tôi
